Omgaan met beperkingen - thuiswonenden met dementie
Veel interventies voor thuiswonende mensen met dementie zijn gericht op het verbeteren van cognitie, het uitvoeren van dagelijkse taken, communicatie of het uitstellen van verpleeghuisopname.
In de literatuur worden verschillende typen effectieve interventies beschreven die mensen met dementie ondersteunen bij het omgaan met hun beperkingen, zoals cognitieve stimulatie, meervoudige sensorische stimulatie, multidisciplinaire ondersteuningsprogramma's of gedragstherapie. Voor sommige interventies geldt dat zij dienen te worden uitgevoerd door professionals, maar er zijn ook behandelingen die door mantelzorgers kunnen worden gegeven in de thuissituatie.
Het aantal sterren op de factsheets geeft aan hoe groot de bewijskracht van het onderzoek is.
Cognitieve therapie
Cognitieve therapie is erop gericht cognitieve achteruitgang te vertragen, of de cognitieve capaciteit te vergroten, door het stimuleren van het geheugen en denken. Het omvat therapieën als cognitieve stimulatie en cognitieve rehabilitatie. In deze therapieën wordt gebruik gemaakt van oefeningen om aandacht te verbeteren en van een grote variatie aan activiteiten, zoals woord spelletjes, puzzels, muziek, gesprekken over bepaalde thema's en praktische activiteiten zoals tuinieren. Over het algemeen wordt cognitieve therapie gedaan door getraind personeel in een kleine groep mensen met dementie en vinden de therapieën minstens twee maal per week plaats.
- Arkin 2003 Rehabilitatie door studenten PDF 57 Kb
- Brueil et al 1994 Programma voor cognitieve stimulatie in groepsverband PDF 77 Kb
- Buettner et al 2011 Cognitieve stimulatie PDF 65 Kb
- Cahn-Weiner et al 2003 Geheugentraining PDF 60 Kb
- Clare et al 2000 Foutloos leren PDF 95 Kb
- Davis et al 2001 Cognitieve interventie PDF 73 Kb
- Hattori et al 2012 Kunsttherapie en rekentherapie PDF 66 Kb
- Lipinska et al 1994 Zelfbedachte ezelsbruggetjes PDF 79 Kb
- Loewenstein et al 2004 Programma cognitieve revalidatie PDF 49 Kb
- Olazaran et al 2004 Cognitief-motorisch programma PDF 54 Kb
- Quayhagen & Quayhagen 2001 Cognitieve stimulatie PDF 85 Kb
- Quayhagen et al 1995 Remediatie programma PDF 74 Kb
- Tarraga et al 2006 Interactieve multimedia tool PDF 81 Kb
- Zanetti et al 1997 Vaardigheidstraining PDF 48 Kb
- Zanetti et al 2001 Training van procedurele geheugen PDF 45 Kb
Gedragstherapie
Het doel van gedragstherapie is het verminderen van gedrags- en stemmingssymptomen die geassocieerd zijn met dementie, zoals depressie, agitatie en agressie. De therapie heeft een probleemoplossende benadering. Er wordt gekeken naar de oorzaken en redenen van het gedrag en vervolgens worden er andere strategieën aangenomen, waarmee wordt geprobeerd het specifieke gedrag te veranderen.
Geheugensteuntjes
Geheugensteuntjes kunnen mensen met dementie helpen in het omgaan met hun beperkingen die zij ervaren in het dagelijkse leven. Veel gebruikte geheugensteunen zijn kalenders en dagboeken.
- Bourgeois 1990 Communicatie fotomapje PDF 45 Kb
Langdurig ondersteuningsprogramma
Geïntegreerd langdurend interventieprogramma voor mensen met dementie en hun mantelzorgers. Het programma verzorgt dagbesteding en psychosociale ondersteuning voor mensen met dementie. Daarnaast biedt het programma psychosociale ondersteuning en informatie over dementie en beschikbare zorg voor mantelzorgers.
Mantelzorgertraining
Door mantelzorgers vaardigheden aan te leren waarmee bijvoorbeeld stress verminderd kan worden, sociale isolatie wordt voorkomen en het bieden van informatie over (de medische aspecten van) dementie, kunnen negatieve effecten voor de persoon met dementie uitgesteld of voorkomen worden.
Ondersteunende technologie
Ondersteunende technologie kan elk elektronisch apparaat zijn dat iemand in staat stelt taken uit te voeren, die anders niet mogelijk zouden zijn. Ondersteunende technologie kan mensen met dementie helpen op de volgende vier terreinen: algemene of persoonlijke informatie, praktische ondersteuning voor de symptomen van dementie, sociale contacten en gezelschap en gezondheidsmonitoring en veiligheid. De technologie bestaat uit een wijde variatie van apparaten, van 'low tech' kalenderklokken tot 'high tech' telecare sensoren.
Psychomotorische therapie
Door middel van fysieke activiteit (sport, spel, lichaamsbeweging) kan psychomotorische therapie mensen met dementie helpen bij het omgaan met de praktische, emotionele en sociale gevolgen van de ziekte.
- Arkin 2003 Rehabilitatie door studenten PDF 57 Kb
- Suhr 1999 Progressieve spierontspaninning PDF 77 Kb
Realiteitsoriëntatietherapie
Deze therapie (ROT) heeft als doel het gevoel van desoriëntatie, geheugenverlies en verwarring te verminderen en het gevoel van eigenwaarde te verbeteren bij mensen met dementie. Dit wordt gedaan door het activeren van mensen met dementie om het verloren contact met de werkelijkheid terug te vinden, door het steeds aanbieden van juiste en realistische informatie over tijd, plaats en persoon en het aanmoedigen tot zelfstandig gedrag. De therapie wordt over het algemeen gegeven in een groep.