Promoties

Slechthorend geboren volwassenen maken meer fouten tijdens spreken

Slechthorendheid tijdens de kindertijd kan leiden tot fouten tijdens het spreken op volwassen leeftijd. Dit blijkt uit onderzoek van klinisch linguïst Elke Huysmans naar de gevolgen van aangeboren gehoorverlies op de taalvaardigheid van volwassenen. Huysmans: "Een kind dat slechthorend geboren wordt, hoort gesproken taal minder goed dan een kind met een goed gehoor. De gevolgen daarvan blijken ook op volwassen leeftijd nog merkbaar: volwassenen die geboren werden met gehoorverlies maken meer grammaticale fouten tijdens het spreken dan volwassenen die hun taal leerden met een goed gehoor." Bij het schrijven maken slechthorenden echter niet meer fouten dan goedhorenden. Elke Huysmans promoveert op 24 maart bij VUmc.

Huysmans vroeg zowel goed- als slechthorende deelnemers om hun favoriete sport uit te leggen. Deze uitleg werd opgenomen en vervolgens geanalyseerd. De fouten die slechthorende volwassenen maken, zijn specifiek en hebben te maken met hoe duidelijk spraakklanken hoorbaar zijn. Ze vergissen zich bijvoorbeeld in het gebruik van bepaalde lidwoorden of laten het lidwoord in zijn geheel weg. Daarnaast maken ze fouten bij het vervoegen van werkwoorden ('jij fiets' i.p.v. 'jij fietst') en hebben ze moeite met het juiste gebruik van het bijwoord 'er' ('ik moet even over denken' i.p.v. 'ik moet er even over denken').

Geen verschil bij schrijven

Bij het schrijven van een tekst is er geen verschil in het aantal fouten tussen slechthorende volwassenen en volwassenen met een goed gehoor. Hieruit concludeert Huysmans dat slechthorende volwassenen de regels van de grammatica wel hebben geleerd, maar dat ze deze door de tijdsdruk tijdens het spreken minder goed toepassen. "De kennis van de regels lijkt bij slechthorende volwassenen dus minder goed verankerd dan bij goedhorenden", aldus Huysmans.

Aangepaste behandeling

Jaarlijks worden in Nederland ongeveer 170 kinderen geboren met een gehoorverlies dat hun gesproken taalontwikkeling beïnvloedt. Het is belangrijk dat zij in het dagelijks leven goed kunnen communiceren, zowel in gesproken als geschreven taal. De resultaten van Huysmans' onderzoek zijn door het Audiologisch Centrum van VUmc gebruikt om de zorg voor jonge slechthorende kinderen te verbeteren. Uit vervolgonderzoek moet blijken of gerichte logopedische behandeling van slechthorende kinderen daadwerkelijk leidt tot het maken van minder taalfouten op volwassen leeftijd.

Elke-Huysmans-Promovendus: E. Huysmans
Titel proefschrift: Where Language and Hearing Meet. Consequences of Congenital Hearing Impairment on the Production and Reception of Language in Adults
Promotor: prof.dr.ir. J.M. Festen Copromotor: dr. S.T. Goverts