Onderzoek naar zorginnovatie en –organisatie bij genderdysforie

Binnen het KZcG wordt op verschillende niveaus onderzoek verricht op het gebied van genderzorg, van praktische tot en met ethische vraagstukken. Praktisch gezien bekijken we hoe we gezamenlijke besluitvorming tussen cliënt en professional kunnen faciliteren en evalueren. Hieronder valt bijvoorbeeld de ontwikkeling en evaluatie van de digitale keuzehulpen www.keuzehulp-operaties-transmannen.nl en www.keuzehulp-vruchtbaarheidsbehoud-transmannen.nl en andere e-health hulpmiddelen. De ontwikkeling van nieuwe meetinstrumenten gebaseerd op de ervaring van transgender personen is een ander onderzoeksthema, met als doelen om enerzijds de behoeften van personen met gender-incongruentie beter in kaart te brengen en anderzijds de gegeven zorg beter te kunnen evalueren.

Ook doen we onderzoek naar ethische dilemma’s. Voorbeelden van dergelijke vraagstukken zijn: Wanneer is zorg noodzakelijk? Hoe kunnen transgender adolescenten het best worden begeleid? Wat zijn de implicaties van vernieuwde regelgeving en zorgstandaarden?

Maatschappelijke ontwikkelingen

Een aantal maatschappelijke ontwikkelingen zorgt ervoor dat er een behoefte is aan ‘zorgvernieuwing’. Voorbeelden van deze ontwikkelingen zijn de verruiming van het concept genderincongruentie, het depathologiseren van genderdysforie, en de sterk groeiende vraag naar genderbevestigende behandelingen. Daarnaast zijn er de algemene trends in de zorg waarbij we de zorg steeds meer gepersonaliseerd aanbieden, patiënten meer betrekken in hun eigen zorg, en gebruikmaken van e-health.

Sinds 2014 is het, bij wet, niet meer noodzakelijk om een operatie te ondergaan vooraf aan de formele geslachtsverandering voor de burgerlijke stand. Dit heeft geleid tot heel andere benadering van het thema kinderwens en vruchtbaarheidbehoud. Dit thema wordt multidisciplinair geadresseerd en geïntegreerd in hele traject. Patiënten hebben de mogelijkheid om, indien gewenst, counseling over fertiliteit te krijgen integraal in het gendertraject. En er is mogelijkheid om zaad- en eicellen in te vriezen in het Amsterdam UMC. Psychologen en gynaecologen begeleiden, indien gewenst, zwangere transmannen.

Beeldbepalende publicaties

• Klassen AF, Kaur M, Poulsen L, Fielding C, Geerards D, van de Grift TC, et al. (2018) Development of the BODY-Q Chest Module Evaluating Outcomes Following Chest Contouring Surgery. Plast Reconstr Surg. 142:1600-1608.

• Klassen AF, Kaur M, Johnson N, Kreukels BP, McEvenue G, Morrison SD, et al. (2018) International phase I study protocol to develop a patient-reported outcome measure for adolescents and adults receiving gender-affirming treatments (the GENDER-Q). BMJ Open. 8.

• Özer M, Pigot GLS, Bouman MB, van de Grift TC, Elfering L, van Mello NM, et al. (2018) Development of a Decision Aid for Genital Gender-Affirming Surgery in Transmen. J Sex Med. 15:1041-1048.

• Özer M, van de Grift TC, Gijs LACL. (2018) A surgical perspective on the implications of the classification of gender incongruence as a condition related to sexual health by ICD-11. Int J Impot Res. 30:352-354.

• Steensma TD, Wensing-Kruger SA, Klink DT. (2017) How Should Physicians Help Gender-Transitioning Adolescents Consider Potential Iatrogenic Harms of Hormone Therapy? AMA J Ethics. 1;19:762-770.

• Beek TF, Cohen-Kettenis PT, Kreukels BP. (2016) Gender incongruence/gender dysphoria and its classification history. Int Rev Psychiatry. 28:5-12.

• Cohen-Kettenis PT, Steensma TD, de Vries AL. (2011) Treatment of adolescents with gender dysphoria in the Netherlands. Child Adolesc Psychiatr Clin N Am. 20:689-700.

• Steensma TD, Cohen-Kettenis PT. (2011) Gender transitioning before puberty? Arch Sex Behav. 40:649-50.