Onderzoek hoofd-halsoncologie - research
Het Laboratorium tumorbiologie maakt onderdeel uit van het Cancer Center Amsterdam (CCA) en de afdeling KNO-hoofd-halschirurgie van locatie VUmc. In dit laboratorium onderzoeken wij hoofd-halskanker om de bestaande methodes voor een diagnose en een behandeling te verbeteren.
Wat onderzoeken wij?
Ongeveer de helft van de patiënten met een tumor in het hoofd-halsgebied geneest na een operatie of bestraling. De overige 50% overlijdt omdat de tumor na de behandeling terugkomt:
- op de plek van de verwijderde tumor (lokaal recidief)
- in de lymfeklieren (regionale metastasen)
- op een andere plek in het lichaam (afstandsmetastasen)
Verder kan zich op een andere plek in het hoofd-halsgebied of in de longen een nieuwe tumor ontwikkelen. Dit noemen wij een tweede primaire tumor. Recidieven en metastasen ontstaan door het achterblijven van tumorcellen die met de standaard diagnostische technieken niet te zien zijn. Ook hebben we ontdekt dat tumoren ontstaan in grote gebieden met genetisch veranderde cellen (een voorstadium van een tumor ook wel premaligne genoemd). Als deze cellen achterblijven in een patiënt vormen ze een hoog risico op uitgroei tot een tweede primaire tumor.
Ons onderzoek: 4 hoofdlijnen
Een eerste hoofdlijn van onderzoek is het in kaart brengen van het carcinogenese-proces: het onstaan van kankercellen. Plus het opsporen van achtergebleven tumorcellen en premaligne velden (gebieden die mogelijk kwaadaardig kunnen worden). Dit doen wij met behulp van moleculaire merkers. Hierbij doen we ook fundamenteel onderzoek aan de genen die de tumor veroorzaken en de rol die het humaan papillomavirus speelt.
Een tweede lijn van onderzoek is het zo vroeg mogelijk ontdekken van tumoren, recidieven en voorloperafwijkingen.
Een derde lijn van onderzoek is gericht op ‘therapie op maat’. Welke patiënt moeten we hoe behandelen om een zo goed mogelijk behandelingsresultaat te krijgen? Ook proberen we nieuwe behandelingen te ontwikkelen met functionele screens met RNA interferentie en CRISPR/Cas9 genome editing.
De laatste hoofdlijn van onderzoek is het ontwikkelen en/of verbeteren van therapeutische opties. Een belangrijk speerpunt in dit onderzoek is het in kaart brengen van de immuuncomponent van de tumor. Dus alle cellen en merkers die betrokken zijn bij het immuunsysteem en die door de tumor onderdrukt kunnen zijn in hun functioneren. Dit levert inzicht op die helpt bepalen bij welke patiënten immuuntherapie zal aanslaan. Bovendien kunnen we aanknopingspunten vinden voor nieuwe behandelopties.
Technieken voor onderzoek
Moleculaire biologie: Next-generation sequencing (DNA & RNA), PCR, gene editing, klonering.
Celbiologie: Apoptosis assays, flow-cytometrie, celkweek, proliferatie assays, drug analyses, ex vivo en in vivo modelsystemen.
Biochemie: Western blotting, eiwitisolatie, metabole labeling, chromatografie, immuunprecipitaties, LC-MS.
Immunologie:Immunohistochemie, ADCC assays, celscheiding, ELISA, immunofluorescentiemicroscopie, multi-parameter flow-cytometrie, celkweek, activatie assays en tumor-killing assays.
Projecten
- Genetische analyse van het multi-step proces van hoofd-halscarcinogenese (met humaan materiaal en in vitro modelsystemen) .
- Gevoelige detectie van kanker en voorloperafwijkingen met behulp van moleculaire merkers (DNA/RNA/eiwit).
- Classificeren van hoofd-halstumoren met behulp van expressieprofielen.
- Identificatie van de genen die veroorzaken of een tumor gevoelig is voor een bepaalde therapie met CRISPR/Cas9 screens.
- Ontwikkelen van nieuwe immunotherapieën voor de behandeling van plaveiselcelcarcinomen van het hoofd-, halsgebied .
- Het immuunlandschap van hoofd-halstumoren in kaart brengen.
Kenmerken onderzoeksgroep
De onderzoeksgroep heeft de volgende kenmerken:
- is een combinatie van artsen, biologen en moleculair biologen (ongeveer 15-20 personen)
- heeft jarenlange ervaring met het begeleiden van WO en HBO studenten
- maakt deel uit van het Cancer Center Amsterdam, Amsterdam UMC.
Recente artikelen en reviews
"Establishment and genetic landscape of precancer cell model systems from the head and neck mucosal lining" in Molecular Cancer Research.
"The molecular landscape of head and neck cancer" in Nature Reviews Cancer.
Inlichtingen
Voor inlichtingen kunt u contact opnemen met prof. dr. R. Brakenhoff: telefoonnummer 020 - 444 0953.
E-mailadres: rh.brakenhoff@vumc.nl
Bezoekadres: Amsterdam UMC, locatie VUmc, polikliniekgebouw,2Y 116.