Opleiding tot researchcoördinator bewijst haar waarde
Sinds 10 jaar verzorgt de Amstel Academie de opleiding tot researchverpleegkundige/researchcoördinator. In die tijd hebben functie én opleiding een belangrijke plek gekregen in de Nederlandse ziekenhuizen. Greetje van Asselt-Haklander heeft deze periode in de adviescommissie gezeten en veel bijgedragen aan de opleiding. Rosanna Droog-Könst werkt momenteel als Stafadviseur Opleiden & Ontwikkeling binnen Amsterdam UMC. Beiden waren betrokken bij het ontwikkelen van de opleiding en vertellen over de achtergrond en het belang ervan.
Greetje en Rosanna hebben beiden een achtergrond als verpleegkundige. ‘Ik ben oorspronkelijk verpleegkundige neonatologie’, vertelt Greetje. ‘Sinds 2005 zit ik in het wetenschappelijk onderzoek. Als researchcoördinator en stafmedewerker raakte ik betrokken bij ontwikkeling van de opleiding.’ ‘Als opleider voor verschillende verpleegkundige vervolgopleidingen ging ik meewerken aan de opleiding.’ vult Rosanna aan.
Greetje van Asselt-Haklander
Researchverpleegkundigen vs -coördinatoren
Researchverpleegkundigen hebben een verpleegkundige achtergrond en kunnen daarom verpleegkundige handelingen uitvoeren in hun onderzoek. Researchcoördinatoren hebben verschillende achtergronden. Onder andere apothekers, apothekersassistenten, diëtisten en laboranten doen het werk. ‘Het is een veelomvattende functie die mensen vaak later in hun carrière gaan vervullen’ vertelt Greetje. ‘Je doet het er niet even bij, je wijdt er al je uren aan.’
Spin in het web
De researchverpleegkundige of -coördinator is ‘spin in het web’ bij een wetenschappelijk onderzoek in een ziekenhuis. ‘Iemand wil een onderzoek uitvoeren’, zegt Greetje ‘Researchcoördinatoren regelen logistieke zaken. Heeft iedereen in het onderzoek de goede scholing? Zijn taken op elkaar afgestemd? Is er plaats en tijd voor het onderzoek? Verder kijk je naar de medisch-ethische kanten en de wetgeving. Wat mag wel en wat niet?’
Aanleiding
‘Mijn leidinggevende merkte meer dan 10 jaar geleden op dat in onderzoek goede ondersteunende expertise miste, vertelt Greetje. ‘Hij miste een opleiding die goed aansloot op de praktijk.’
Researchervaring
Greetje en Rosanna werden benaderd om aan deze ontwikkeling mee te werken. ’Wij hadden researchervaring en ervaring in het opzetten van opleiding’ vertelt Greetje, ‘onze kennis en ervaring kwamen precies samen in het opzetten van de opleiding.’
Rosanna Droog-Könst
Analyse
‘We analyseerden waar mensen in het researchvak tegenaan liepen en wat zij dus moesten leren’ vult Rosanna aan. ‘En minstens even belangrijk: we bedachten hoe we dat op een leuke en uitdagende manier konden brengen. Er zit immers veel wet- en regelgeving in. Dat is voor veel mensen taaie kost.’
Basis
Wie de opleiding volgt, leert de basis van klinisch wetenschappelijk onderzoek. Hoe wordt een onderzoek voorbereid en uitgevoerd? Deelnemers leren onder andere over methodologie en statistiek, projectmanagement, patiëntveiligheid en regelgeving.
Uitdiepen
‘Als deelnemer ben je al bezig met research’, vertelt Greetje. ‘In de opleiding diep je dingen verder uit. Waarom doe je de dingen zoals je ze doet? Wat zit erachter? Je leert over wet- en regelgeving en over logistiek. Je toetst het onderzoek aan de regels. Als researchcoördinator leer je veel soorten onderzoek ondersteunen.’
‘Een CZO erkenning draagt landelijk bij aan eenzelfde uitstroomprofiel’
Praktijk
Belangrijk in de opleiding is de praktijk. Deelnemers doen opdrachten op de werkplek en brengen casuïstiek in tijdens de lessen. ’ Zo behoud je de aansluiting met de praktijk’ zegt Rosanna. ‘Mensen vinden dat waardevol. Omdat ieder zijn eigen achtergrond heeft en zijn eigen ervaring in het researchvak, biedt de opleiding veel ruimte voor eigen invulling. Ook kun je veel ervaringen delen en zo leren van andere deelnemers.’
Accreditatie
Inmiddels is de opleiding geaccrediteerd bij de beroepsvereniging en heeft deze een post-HBO-certificering. Sinds juni 2022 is de opleiding ook ingeschaald op NLQF 6 niveau. Rosanna: ‘Samen met de beroepsvereniging hebben we geprobeerd accreditatie bij het college zorgopleidingen (CZO) te realiseren. Dat lukte helaas nog niet.”
Gelijkwaardig
Veel instellingen zien de opleiding als gelijkwaardig aan een verpleegkundige vervolgopleiding. Ze hanteren daarom intern dezelfde kwaliteitseisen als voor CZO-erkende opleidingen. Rosanna: ‘Een CZO-erkenning is weliswaar niet onmisbaar voor onze opleiding, maar draagt landelijk wel bij aan eenzelfde uitstroomprofiel. Daarom zou het toch goed zijn als deze erkenning er komt. CZO werkt nog aan een procedure om nieuwe leerroutes toe te laten.’
Succes
De researchcoördinator/-verpleegkundige is inmiddels niet meer weg te denken uit ziekenhuizen. Greetje: ‘Onderzoek krijgt een steeds grotere plek in ziekenhuizen, ook als die niet-academisch zijn. Men ziet de waarde in van onderzoek en scholing daarin. Dat is een heel groot succes waar we trots op zijn.’