Huidfysiologie ontmoet technologie

Al ruim dertig jaar staat de carrière van Sue Gibbs, hoogleraar Huidregeneratie, in het teken van onderzoek naar de menselijke huid door het gebruik van gekweekte huidmodellen. Deze kweekhuid wordt gebruikt om huidaandoeningen te bestuderen (contactallergie, littekenvorming) en het effect van allergenen of irriterende stoffen (o.a. cosmetica) te testen. Zo kunnen er nieuwe medicijnen of cosmetica getest worden zonder gebruik te hoeven maken van proefdieren. Met nieuwe chiptechnologieën gaat ze nu nóg een stap verder: 'huid-op-een-chip'. Hiermee wordt de aan- en afvoer van immuuncellen via een nagebootst bloedvat gecombineerd met gekweekte huid (kweekhuid). Ook andere organen kunnen hiermee gecombineerd worden.

"Door in het lab verschillende menselijke cellen zoals huidcellen en immuuncellen samen te voegen, werkt de kweekhuid als een echte menselijke huid", legt Sue uit. "De onderzoeken die op deze kweekhuid uitgevoerd worden geven daardoor een veel beter resultaat dan onderzoeken die op dieren zijn gedaan. Onze huid reageert namelijk heel anders dan de huid van een dier. En het is fijn dat er hierdoor minder proefdieren nodig zijn. Alleen al dit jaar zijn in ons lab 2.251 kweekhuidjes gemaakt. Geweldig toch?"

Sue en haar collega's werken nu hard aan de volgende technologische ontwikkeling: een multiorgaan-op-een-chip. "De orgaan-op-een-chip werkt nog beter," vertelt Sue enthousiast. "Door verschillende organen met aderen op een chip te verbinden in het lab, kunnen we het effect van een medicijn, aangebracht op de huid of ingebracht via de huid, op andere organen onderzoeken. Bijvoorbeeld het effect op de lymfeklier. Want ook daarbij geldt dat er verschil kan zijn in het effect van een medicijn op alleen de huid, of op een nagemaakt menselijk systeem met kweekhuid en organen. Ook bekijken we of we haarzakjes kunnen toevoegen. Patiënten met brandwondenlittekens hebben veelal geen haarzakjes meer. Maar het lichaam heeft diezelfde haarzakjes nodig om zijn temperatuur te regelen. Ontzettend belangrijk dus om daar verder onderzoek naar te doen."

Er is nu en in de toekomst nog veel te verbeteren en het huidonderzoek staat nog lang niet stil. Een nieuwe generatie onderzoekers staat te trappelen om in deze combinatie van huidfysiologie en technologie te duiken. "Gelukkig is er aan belangstelling geen gebrek," lacht Sue.