Toolkit voor het tijdig signaleren van psychosociale problemen bij vluchtelingenkinderen

Vanaf deze week is een toolkit beschikbaar voor artsen en verpleegkundigen werkzaam in de Jeugdgezondheidszorg (JGZ). Zij kunnen met behulp van deze toolkit psychosociale problemen bij vluchtelingenkinderen tijdig signaleren en de jeugdigen doorverwijzen naar zorg. Deze toolkit is ontwikkeld door onderzoekers van Amsterdam UMC.‘Enthousiast van alle ideeën’

Foto uit Toolkit Tijdig signaleren van psychosociale problemen bij vluchtelingenkinderen in de jeugdgezondheidszorg

Tijdig signaleren

Vluchtelingenkinderen hebben vaker psychosociale problemen dan hun in Nederland geboren leeftijdgenoten. Toch ontvangen zij minder vaak hulp voor deze problemen.
De toolkit “Tijdig signaleren van psychosociale problemen bij vluchtelingenkinderen in de jeugdgezondheidszorg” kan worden ingezet door jeugdverpleegkundigen en jeugdartsen. De toolkit bevat adviezen over vragenlijsten die psychosociale problemen bij jeugdigen of ouders signaleren en hoe hiermee om te gaan. Ook bevat de toolkit achtergrondinformatie over vluchtelingenkinderen en praktische tips.

Kinderen op de vlucht

Wereldwijd zijn meer dan 100 miljoen mensen op de vlucht. Bijna de helft van de vluchtelingen zijn kinderen onder de 18 jaar. Doordat vluchtelingen veel ingrijpende gebeurtenissen meemaken voor, tijdens en na de vlucht, hebben zij een verhoogde kans op het ontwikkelen van psychosociale problemen. In Nederland wonen zo’n 40.000 jeugdigen onder de 18 die hier vanaf 2015 heen zijn gevlucht, alleen of met één of beide ouders.

Meer dan 100 jeugdigen

De toolkit is gebaseerd op literatuuronderzoek (klik hier) en een pilotonderzoek (klik hier) onder meer dan 100 jeugdigen. De toolkit is ontwikkeld in samenwerking met deskundigen uit de JGZ. Samen hebben we in kaart gebracht welke vragenlijsten het meest geschikt zijn om de psychosociale gezondheid van jeugdigen met een vluchtelingenachtergrond in kaart te brengen en hoe deze kunnen worden toegepast in de JGZ. 

Wat gaat er schuil achter een glimlach?

Uit het onderzoek kwam naar voren dat de meeste jeugdverpleegkundigen- en artsen de vragenlijsten en adviezen uit de toolkit een handig hulpmiddel vinden. Ook ouders en kinderen waren er veelal over te spreken. Zo zei een Syrische jongere: “Op deze manier kunnen mensen weten hoe ik me echt voel, ook als ik het niet in woorden kan uitdrukken”. En een ander: “je weet nooit wat er schuil gaat achter een glimlach”.

De toolkit “Tijdig signaleren van psychosociale problemen bij vluchtelingenkinderen” is vanaf nu hier online beschikbaar.

Het project is uitgevoerd door onderzoeker Ilse Verhagen, onder begeleiding van Irma Hein (afdeling Kinder- en Jeugdpsychiatrie) en Mariëtte Hoogsteder (afdeling Public and Occupational Health) van Amsterdam UMC en werd gefinancierd door ZonMw. Met dank aan alle jeugdigen en ouders voor hun deelname en de samenwerkingspartners GGD regio Utrecht, GGD Flevoland, GGD Hollands-Midden, GGD Fryslân, GGD Zuid-Limburg en GGD Gelderland-Zuid.