Stroomversnelling ‘samen beslissen’ genderaanpassende chirurgie transmannen

Voor vrouw-naar-man transgender personen zijn operaties aan de borst, de vrouwelijke geslachtsorganen en de mogelijkheid een penis te creëren belangrijke chirurgische behandelingen. Er zijn veel keuzemogelijkheden, elk met zijn eigen uitkomsten, consequenties en risico’s én er zijn veel verschillende disciplines en zorgverleners bij betrokken. De afdeling plastische chirurgie van Amsterdam UMC heeft negen ton subsidie gekregen van VWS om projectmatig ‘samen beslissen’ door patiënt en behandelaar duurzaam in te bouwen in de zorg voor transmannen. De uitrol ervan vindt plaats in het multidisciplinaire Kennis- en Zorgcentrum voor Genderdysforie (KZcG).

Er bestaat al enige tijd een algemene online keuzehulp voor transmannen <link>. Omdat de behandelwensen sterk uiteen lopen en om de zorg vanuit verschillende specialismen optimaal te kunnen afstemmen op de individuele transman voorziet het project ‘samen beslissen’ in ontwikkeling van op het individu gerichte keuzehulpen. De operaties hebben gevolgen voor het uiterlijk en lichaamsbeeld van de transman. De ingrepen hebben ook effect op zijn mogelijkheid normaal te kunnen plassen, van seks te genieten en op zijn vruchtbaarheid. Beschikbare (uitkomst)informatie over bijvoorbeeld complicaties en patiënttevredenheid van de verschillende ingrepen wordt gebundeld en toegevoegd aan de keuzehulp. Dit maakt het voor een transman mogelijk om samen met de behandelaar elk moment in het behandeltraject te beschikken over de juiste informatie op het juiste moment. Een transman kan zo een weloverwogen beslissing over een behandeling nemen, wat bijdraagt aan zijn zelfredzaamheid en kwaliteit van leven.

Digitale zorgomgeving

Amsterdam UMC richt waardegedreven zorgtrajecten in, waaronder die van genderaanpassende chirurgie voor transmannen. Bovendien ontwikkelt en implementeert Amsterdam UMC een nieuwe gebruikersvriendelijke digitale zorgomgeving, zodat informatie over de behandeling, de risico’s ervan en de resultaten telkens op het juiste moment beschikbaar zijn. De aan het KZcG verbonden plastisch chirurgen hebben tevens een subsidie van twee ton van ZonMw verworven om dit te helpen realiseren. De resultaten zullen zeker bijdragen aan het digitaal zorgportaal dat ook onderdeel vormt van het project ‘Samen beslissen bij genderaanpassende chirurgie voor transmannen’.

Twee jaar

Het duurzaam inbedden van ‘samen beslissen’ in de zorg voor transmannen duurt twee jaar. Er wordt begonnen met het verzamelen en toegankelijk maken van informatie over de uitkomsten van de verschillende chirurgische behandelingen en patiënttevredenheid. Er worden individuele keuzehulpen ontwikkeld. Daarna komt alle informatie beschikbaar in de digitale zorgomgeving zodat die gedurende het behandeltraject altijd beschikbaar is om weloverwogen ‘samen te beslissen’. Zorgverleners krijgen extra training in ‘samen beslissen’.