Stoppen met eerstelijns medicatie bij stabiele MS

In 2020 startte het MS Centrum Amsterdam met de DOT-MS studie om uit te zoeken of eerstelijns medicatie veilig kon worden gestopt bij mensen met stabiele MS. Dit waren mensen die in vijf jaar daar voor geen schub hadden gehad en waarbij geen ontsteking op de MRI-scan te zien was. Het bleek dat een deel van de mensen die gestopt waren met medicatie weer ziekteactiviteit kregen. Daarom werd vroegtijdig besloten geen nieuwe deelnemers meer toe te laten in de studie. De resultaten over de 89 mensen die deel hebben genomen aan de studie zijn onlangs gepubliceerd in het gerenommeerde blad JAMA Neurology.

Steeds meer mensen met MS krijgen vroeg in hun ziekte medicijnen om de ziekteactiviteit onder controle te krijgen. Uit eerder onderzoek blijkt dat naarmate de leeftijd stijgt, de kans op ziekteactiviteit afneemt, terwijl het risico op bijwerkingen kan toenemen. Daardoor is onderzoek naar of en wanneer de behandeling gestopt kan worden belangrijk. In de DOT-MS studie naar het veilig stoppen van eerstelijns medicatie zouden 130 mensen met MS vanuit 14 Nederlandse ziekenhuizen meedoen. Bij een tussentijdse analyse begin 2023, toen er 89 mensen in de studie zaten, bleek dat 17,8% van de mensen die gestopt waren (45 deelnemers) weer ziekteactiviteit kreeg, terwijl niemand in de doorgaan-groep (44 deelnemers) dit had. Hierdoor werd vroegtijdig besloten geen nieuwe deelnemers meer toe te laten aan de studie en kregen de deelnemers die gestopt waren het advies om hun medicatie te hervatten.

De studie laat zien dat het stoppen met eerstelijns MS-medicatie bij mensen met stabiele MS kan leiden tot een terugkeer van ziekteactiviteit. Dit gebeurde zelfs bij mensen die al langer dan 5 jaar ontstekingsvrij waren. Toch had meer dan 75% van de deelnemers geen terugkeer van de ziekte na het stoppen. Dit betekent dat per individu een zorgvuldige overweging gemaakt moet worden of stoppen van de medicatie veilig kan. De twee promovendi, Eline Coerver en Wing Hee Fung, die het onderzoek uitgevoerd hebben, denken dat het stoppen met eerstelijns MS-medicatie voor een deel van de mensen met langdurig stabiele MS een haalbare optie is, maar wel met regelmatige controles. Vervolgonderzoek is nodig om beter te kunnen voorspellen wie veilig kan stoppen met eerstelijns medicatie bij stabiele MS. De DOT-MS studie loopt nog door. Alle deelnemers worden nog tot het najaar 2025 gevolgd om te zien of de ziekteactiviteit weer stabiel wordt na het hervatten van de medicatie. Ook wordt er onderzocht of het stoppen en weer starten van de medicatie invloed heeft op het ziekteverloop en kwaliteit van leven op lange termijn.

Origineel artikel
Discontinuation of First-Line Disease-Modifying Therapy in patients with Stable MS. The DOT-MS Randomized Clinical Trial.
Eline Coerver, Wing Hee Fung et al.
Jama Neurology, 2024, 9 dec (online)

Het onderzoek is gefinancierd door ZonMW en Stichting MS Research.