Samen Gezond Groot – Ervaringen JGZ organisaties
Wat betekent het voor de werkvloer om mee te doen in een innovatie- en onderzoeksproject? Vier JGZ-organisaties - JGZ Kennemerland, GGD Kennemerland, JGZ Zuid-Holland West en GGD Zaanstreek-Waterland - deden mee aan het project Samen Gezond Groot. Ze ontwikkelden ieder in hun eigen organisatie een vernieuwde werkwijze voor leefstijladvisering voor ouders van 0 tot 4-jarigen. De vier lokale projectleiders vertellen over hun ervaringen.
De beste zorg voor jonge kinderen
Door samen te werken met vier verschillende JGZ-organisaties en onderzoekers van Amsterdam UMC in een onderzoeksproject, is er veel kruisbestuiving. “We willen allemaal de beste zorg voor jonge kinderen. Juist met elkaar sparren over ideeën en die in de eigen organisatie uit te voeren, geeft een positieve flow” vindt Pim Jansen (stafarts bij GGD Zaanstreek-Waterland). Het onderzoeksproject heeft meer inzicht gegeven in waar ouders behoefte aan hebben, zodat professionals daar weer op kunnen inspelen. Lucy Smit (jeugdarts/arts M&G bij JGZ Kennemerland): “Ouders blijken heel tevreden over onze leefstijladvisering en verwachten die ook van ons. Wij kunnen nog beter aansluiten bij hen door de informatie op verschillende manieren aan te bieden.”
Obstakels
Aandacht voor leefstijl - voeding, slapen, bewegen en beeldschermgebruik - is in deze coronatijd nog belangrijker geworden. In de JGZ praktijk kostte alle aanpassingen om coronaproof te gaan werken echter zoveel aandacht, dat het werk voor Samen Gezond Groot er niet altijd meer bij kon.. Zo ontwikkelde JGZ Zuid-Holland West een training en handleiding voor jeugdartsen en -verpleegkundigen ‘Praten over beeldschermgebruik in de spreekkamer’. Hier hoort een folder bij voor ouders. Chantal Koolhaas: “Na de pilot op locatie Voorburg wilden we de folder JGZ-breed uitrollen. Dat bleek nog best wat voeten in de aarde te hebben. In corona-tijden lag de prioriteit niet bij vernieuwingen, men was al te druk met de aangepaste werkwijzes naar aanleiding van de coronamaatregelen.”.
De JGZ samen met onderzoekers
De samenwerking tussen de JGZ organisaties en de onderzoekers verliep heel goed . De onderzoekers bezochten de consultatiebureaus regelmatig en de lokale projectleiders kwamen bij de onderzoekers in Amsterdam om onderling af te stemmen. “Zo kon het onderzoek goed aansluiten op wat wij denken dat jonge kinderen kan helpen. Om het project dan methodologisch en onderzoekstechnisch goed neer te zetten, hebben we veel kunnen steunen op de onderzoekers”, aldus Pim. “Zo kregen wij beter inzicht in de stappen die je moet doorlopen om intern iets nieuws te implementeren en onderbouwen.” Anneke Wit (stafarts bij GGD Kennemerland) vult aan: “We hadden een enthousiaste werkgroep met artsen en verpleegkundigen. Zij merkten dat meedoen aan wetenschappelijk onderzoek leuk is en heel praktisch kan zijn.”
Het project als vliegwiel
De verbinding tussen praktijk en onderzoek ontstond al bij de aanvraag voor dit project. “We hebben het echt samen uitgedacht”, zegt Lucy. Het levert ook wat op voor de lange termijn, zegt ze. “Wij zijn ons nog meer bewust van het belang van leefstijl en leefstijladvies. We hebben het digitaal dossier hierop aangepast. En we gaan onze vernieuwing beter inzetten dan ons in het voorjaar met corona lukte.” JGZ Kennemerland ontwikkelde ook een kort animatiefilmpje over leefstijl vanaf de zwangerschap.
Anneke merkt dat er vanuit de praktijk een duidelijker wens is om wetenschappelijk onderzoek te doen. “Waarschijnlijk gaan we stagiaires aantrekken die de effecten van onze vernieuwing verder gaan onderzoeken. De droom om onderzoeksstagiaires aan te nemen en te begeleiden heb ik al een hele tijd. De animo is aangewakkerd in onze organisatie en dat maakt me blij...voor de kinderen, voor de ouders, voor ons vak.”