'Prikkel van leren komt voort uit het werk'

De Waver is goed gevuld deze donderdagmiddag 2 mei. Met een broodje en een glas karnemelk zitten de collega’s van het Instituut voor onderwijs en opleiden klaar voor de themalunch over werkplekleren. “The floor is yours”, Wim Polderman, directeur Amstel Academie en VUmc Academie knikt naar Wessel Schulte, adviseur leren en ontwikkelen. “Het is leuk en tegelijkertijd best spannend om hier te staan, ik sta voor een zaal die veel weet van leren en ontwikkelen”.

Schulte spoort de luisteraars meteen aan tot actie. Wat wil iedereen vandaag besproken hebben? De flipover raakt al snel gevuld, net zoals het programma. Werkplekleren is een onderwijsvorm, maar voor wie precies? “De focus ligt in dit geval op medewerkers van Amsterdam UMC”, vertelt Schulte. Het gaat over het leren van wat er op de werkvloer plaatsvindt. Iemand loopt ergens tegenaan in zijn werk - dat verschilt per persoon - en dat roept de vraag op iets te leren. Dat is een andere prikkel dan die van bijvoorbeeld het onderwijs, waar het onderwerp en de docent centraal staan.

Het loopje naar station Zuid

In de praktijk doen we natuurlijk al veel aan reflectie en leren. Bijvoorbeeld tijdens de wandeling naar het station, al mijmerend over de dag. “Dat is een mooi voorbeeld, want eigenlijk zou je dat leermoment van buiten de werkplek naar de werkplek zelf willen trekken. Net als dat je informatie uit een training wilt toepassen in je werk. Toch blijkt uit onderzoek dat je na een dag nog maar 10 procent hebt onthouden uit de les.”

Nieuwe rol voor leidinggevende

De transfer van leslokaal naar werkvloer blijkt een andere lastige uitdaging. Je kunt ook foute dingen leren, merkt iemand in de zaal op. “Dat klopt”, zegt Schulte, “daarom is een combinatie van formeel en informeel leren ook zo van belang.” Leren leren gaat bovendien niet vanzelf. De organisatie heeft vaste kaders en een individu heeft bepaalde wensen. Kun je werkplekleren dan sturen? Jazeker, maar dit vraagt wel om een mindshift als het gaat om het leren. Bij het praktijkleren voor studenten gebeurt dit al. Waar bij het traditionele leren een leidinggevende zijn medewerker bijvoorbeeld naar een training stuurt, kan dit ook op de werkplek zelf. Een leiddinggevende neemt dan in feite de rol van de opleider over.