Klinisch Redeneren: 'Het helpt je echt verder in je werk'

Amsterdam UMC Academie biedt drie opeenvolgende modules in Klinisch Redeneren: een basistraining, een training voor gevorderden en een trainersmodule. Verpleegkundige Anne-Fleur de Blaauw volgde module twee. Waarom? Wat was haar ervaring? Hoe nuttig is een cursus klinisch redeneren volgens haar?

Anne-Fleur is verpleegkundige. Op het moment dat ze de training volgde, werkte ze op de afdeling Interne Geneeskunde. De basisvaardigheden in klinisch redeneren had ze al geleerd tijdens haar opleiding. Met name in de minor Acute Zorg in het derde jaar, waarin de ABCDE-methode (zie kader) ruimschoots aan bod kwam. “Maar die kennis zakte eigenlijk snel in jaar vier. Op de afdeling waar ik werkte was het niet gebruikelijk om de ABCDE te gebruiken.”

“Het is echt van toegevoegde waarde, vooral als klinisch redeneren geen vast onderdeel van je dagelijkse werk is. Je wordt zelfstandiger en zekerder in acute situaties.”

Time-Out voor studenten
Haar interesse in klinisch redeneren bleef echter. Wanneer ze nieuwe studenten op de afdeling begeleidde maakte ze regelmatig gebruik van de Time-Out-methode (zie kader). “Vooral als we net een acute situatie hadden meegemaakt. Dan riep ik ze even bij me om samen de ABCDE door te nemen. Regelmatig hoorde ik van studenten terug dat ze het heel fijn en leerzaam vonden om deze manier van denken eigen te maken.”

Nog meer klinisch redeneren
“Maar ik zocht wel wat meer diepgang,” vervolgt Anne-Fleur. Samen met twee collega’s besloot ze – met instemming van de teamleider – daarom de cursus te volgen. Niet alleen om zelf beter te worden. “Maar ook om nog betere begeleiding te kunnen geven”, zegt ze. “En om het klinisch redeneren ook op anderen over te kunnen brengen, zodat het meer verankerd zou worden in de cultuur op de afdeling.”

De cursus deed ze, maar de overdracht naar anderen laat ze aan haar collega’s over. Ze raakte namelijk zo enthousiast van de training dat ze besloot een eerdere wens in vervulling te laten gaan: “Ik ben daarna gestart met de opleiding voor IC-verpleegkundige.” Op dit moment is Anne-Fleur is dus weer fulltime student. Ze volgt haar opleiding op de IC op locatie AMC. En dat bevalt haar prima. “Ik mag nu nog veel meer klinisch redeneren!”

Toegevoegde waarde
Wat Anne-Fleur het mooie vindt aan klinisch redeneren? En waarom ze denkt dat het nuttig is om te leren? Vooral voor degene bij wie het geen vast onderdeel is van het dagelijks werk en de cultuur op de afdeling? “Omdat het je echt verder helpt in je werk,” zegt ze. “Je leert bijvoorbeeld meer over het interpreteren van labuitslagen. Waarom sommige waardes bij een patiënt bijvoorbeeld verhoogd zijn. Hierdoor snap je niet alleen beter waarom bepaalde keuzes worden gemaakt, je kunt daardoor ook zelf interventies aandragen bij de arts. Het geeft je betere handvatten om met de arts te overleggen over waarom jij denkt dat bepaalde handelingen mogelijk zijn. En vooral bij acute situaties maakt het je minder afhankelijk van de arts. Je kunt namelijk zelf sneller handelen. Klinisch redeneren is echt van toegevoegde waarde.”

Eigen casuïstiek en leerbehoefte
De cursus zelf heeft Anne-Fleur als heel prettig ervaren. De communicatie en de uitleg van de docent bijvoorbeeld. Maar ook de samenwerking en het leren kennen van de andere deelnemers. “Wij zaten in een groep met verpleegkundigen van verschillende ziekenhuizen. Het was erg leuk en nuttig om te horen hoe zij bepaalde dingen doen.” Vooral enthousiast is over de inbreng van eigen casuïstiek. “En dat de inhoud niet vastomlijnd is. Doordat je zelf onderwerpen kunt aandragen die behandeld worden, voorziet het helemaal in je eigen leerbehoefte.”