In alle rust vertragen

De leergang ‘De kunst van het loslaten’ richt zich op professionals die te maken hebben met complexe veranderingen en toenemende verantwoordelijkheden. Trainers Inez Dirkzwager en Stéphanie van Item-Bakker leren hen hoe ze authentiek leiding kunnen geven, via drie centrale vragen: Wie ben je in essentie? Wie ben je geworden? Wie wil je zijn?

De leergang bestaat uit 4 blokken van 2 dagen met een avondprogramma en overnachting. Voor Inez is deze editie de laatste keer, zij geeft het stokje door aan Stéphanie. Marcel Bruist loopt nu mee als ‘trainee’, om de volgende leergang als trainer samen met Stéphanie te geven.

6.45 uur
De trainers worden wakker op de opleidingslocatie: het voormalig klooster Samaya bij Werkhoven. “Een heel inspirerende, rustgevende plek voor deze leergang, met bovendien een prachtige tuin”, zegt Stéphanie. “Wij arriveerden gisteravond en hebben de drukte van ons dagelijks leven al achter ons gelaten.” Dit in tegenstelling tot de deelnemers, die om 8.30 uur aankomen voor deze derde dag van de leergang. Om iedereen eerst te laten landen, is er een korte meditatie.

9.15 uur
‘Snapshots in de tuin’ is de eerste oefening: in duo’s gaan de deelnemers de tuin in en leiden hun partner om de beurt met de ogen dicht naar iets dat hen is opgevallen. Stéphanie: “Je laat de ander kijken met jouw ogen en merkt hoe ieders perspectief verschillend is. De een ziet een bloem in de knop, de ander kijkt abstracter en ziet ‘potentie’.”

Omdat er een oneven aantal deelnemers is, vormt Marcel een duo met een andere deelnemer. “Ik ben aanwezig in een dubbelrol. Soms doe ik mee als deelnemer en soms als trainer. In deze leergang ben je als trainer vooral procesbegeleider; je helpt de deelnemer inzichten over zichzelf op te doen.”

10.00 uur
Ook Stéphanie heeft wat los te laten: de steun van hoofdtrainer Inez Dirkzwager als die straks weg is en zijzelf hoofdtrainer wordt. “Een aantal jaren terug heb ik zelf deze leergang gevolgd en daarin de juiste houding geleerd om hiermee om te gaan”, zegt ze. “We werken met het gedachtegoed van de ‘Innerlijke krijger’. Deelnemers onderzoeken hun verlangens en belemmeringen door een andere houding aan te nemen. Zo oefenen de deelnemers in het onderdeel ‘Welke verhalen vertel je jezelf?’ met het vertellen van een verhaal vanuit verschillende perspectieven: het slachtoffer, de held en de lerende mens. Daarna bekijken ze hun gedachten verder en onderzoeken ze: welke verhalen vertel ik mijzelf? Bij de nabespreking zeggen mensen vaak dat ze tot het inzicht zijn gekomen vanuit een slachtofferrol te denken, wat hen niet verder helpt.” Marcel: “Gedachten kunnen heel beperkend zijn en een selffulfilling prophecy worden.”

13.00 uur
Na een heerlijke biologisch-dynamische vegetarische lunch krijgt iedereen een uur ‘lege tijd’. Stéphanie: “We nodigen de deelnemers uit bewust even niets te doen of iets te doen wat ze zelf op dat moment prettig vinden. Het is de bedoeling niet met anderen te praten, maar lekker te lummelen en mijmeren. Ga in het gras liggen, pak een boek, kijk naar de lucht. Ik zag bijvoorbeeld net iemand in de stiltekapel van het klooster zitten.”

Marcel: “We vragen ze wel om hierna te reflecteren op deze lege tijd. Welke beweging voelde je als eerste opkomen, en welke keuze heb je daarna gemaakt? Geen oordeel, maar bewustwording.”

15.00 uur
De deelnemers gaan met een bijzondere oefening aan de slag: organisatie-opstellingen. Daarvoor komt gastdocent Jawi Bakker langs, expert in familie- en organisatieopstellingen. Een opstelling is een manier om vraagstukken van meerdere kanten te bekijken. Iedereen krijgt de vraag: welk vraagstuk speelt er voor jou en wat wil je daarin onderzoeken? Vervolgens nemen de deelnemers plaats in elkaars opstellingen om de dynamieken in de vraagstukken te ervaren. Het is heerlijk weer, dus de groep verhuist naar buiten voor de oefening.

19.30 uur
Na een smakelijke maaltijd start het avondprogramma: eerst wordt stilgestaan bij een oefening die tijdens het eerste blok is gedaan: het aanleren van nieuwe gewoonten. “Een kleine oefening met grote gevolgen”, aldus Stéphanie. Daarna ervaart de groep hoe je geneigd bent jezelf in je lichaam vast te zetten in perioden van stress. Samen kijken ze hoe je daar het beste van los komt, met als afsluiting een meditatie. Om 21.30 uur zit de dag erop. Marcel: “Wie wil, kan in de huiskamer bij de open haard nog wat drinken en napraten over deze lange dag vol indrukken. En daarna op tijd naar bed, want morgen gaan we weer vroeg aan de slag.”

Lees het hele Amsterdam UMC Academie magazine: "Onderwijs in ontwikkeling: loslaten en doorontwikkelen" over de continue veranderingen binnen onderwijs en zorg. Van digitalisering en curriculumherziening tot AI en leiderschap – hoe blijven we leren en verbeteren?