De situatie creëert noodzaak online werkvormen te ontwikkelen

Onderwijs op de Amstel Academie bereidt studenten voor op het zelfstandig functioneren in diverse zorgcontexten. Met de komst van corona werd het contactonderwijs in korte tijd vervangen door online onderwijs. Hoe verliep dat en wat brengt online onderwijs voor mogelijkheden?

Van groepslessen in een lokaal, naar thuis achter een scherm les krijgen

Halverwege maart werd het contactonderwijs opeens stopgezet vanwege het coronavirus, waardoor opleiders in korte tijd moesten overschakelen naar online mogelijkheden. “Al snel werden er PowerPointpresentaties als filmpjes online in de leeromgeving gezet. Via Zoom konden videocolleges gegeven worden”, vertelt Malou Stoffels, adviseur in het team dat onderwijskundig advies en ondersteuning biedt.

Dit team is volop op zoek naar afwisselende en uitdagende manieren van zelfstudie. Daarnaast is er tijdens de online lesmomenten volop ruimte om vragen en twijfels uit te wisselen. Inmiddels zijn er voor opleiders workshops opgezet en sessies gegeven over het maken van interactief leermateriaal en over samenwerkend online leren.

De huidige situatie biedt Stoffels de kans om te ervaren hoe krachtig de combinatie van online voorbereiding en contactonderwijs kan zijn. “Een crisis is niet altijd de beste bodem om veranderingen door te voeren. Je kunt niet even rustig de tijd nemen om na te denken over het herontwerp van je curriculum. Maar aan de andere kant creëert het ook een noodzaak om nieuwe werkvormen te ontwikkelen die het onderwijs op lange termijn kunnen verbeteren.” 

Online verdiepingsles

Ook Laura Piket, opleider Operatieassistent, ging op zoek naar alternatieve werkmethodes om het onderwijs gevarieerd te houden. “Ik kwam uit bij het programma Articulate, waarmee je e-learnings kan maken. Ik gebruikte daarvoor een verdiepingsles voor OK’s, deze les is normaliter heel praktisch en interactief met wat achtergrondinformatie.” 

Het resultaat verraste de opleider. “Eigenlijk biedt de les nu nog meer verdieping. Je kan alles er mooi uit laten zien, tot de verbeelding laten spreken. Ik heb op een speelse manier droge theorie aan filmpjes gekoppeld die heel beeldend zijn. Het kostte veel tijd om te maken, je zoekt de juiste mix van lezen, interactiviteit en filmpjes. Maar het gaf me zoveel energie. Dat voel ik nóg.” Haar studenten gaan binnenkort met de e-learning aan de slag.

Kwaliteit omhoog

Of het online onderwijs kwalitatief gezien net zo goed is als het contactonderwijs, valt nog te bezien, aldus Stoffels. “Het is moeilijk om na zo’n korte periode goed te evalueren, en daarnaast zijn de omstandigheden sowieso uitzonderlijk.” Waarschijnlijk leveren we iets aan kwaliteit in momenteel, denkt Stoffels. “Op de lange termijn zal er wel ruimte komen voor het meer uitdiepen van onderwerpen. Dan gaat ook de kwaliteit weer omhoog. Maar ik vind het fantastisch dat het mede door de enorme inzet van de opleiders, het in korte tijd gelukt is om het online onderwijs door te laten gaan.”

Piket hoopt dat de middelen die momenteel gemaakt worden, ook na de crisis gebruikt blijven. “Deze moeite zal niet voor niets zijn, zeker nu we heel bruikbare dingen maken. Ik vind het een mooie aanvulling op manier van lesgeven, een verbreding van mijn wereld.” 

De komende tijd kunnen we ook zien hoe flexibel we zijn, denkt Stoffels, en nadenken over de optimale verdeling van contactonderwijs en zelfstudie. Want contactonderwijs blijft belangrijk voor eigen maken van de vaardigheden en uitwisselen van ervaringen en ideeën tussen opleider en student en studenten onderling.