Cognitieve stoornissen vooral gerelateerd aan schade buiten laesies

Hoe schade en MS-laesies in de buitenste laag van de hersenen, de hersenschors, leidt tot cognitieve problemen is onduidelijk. Eva Krijnen onderzocht MRI-scans van de hersenen van mensen met MS en vond dat vooral schade buiten de laesies in de hersenschors gerelateerd is aan cognitieve stoornissen. Resultaten zijn gepubliceerd in Journal of Neurology.

De ernst van de schade van hersenweefsel (weefselintegriteit) kan worden onderzocht met behulp van zogeheten diffusie MRI. Het doel van Eva Krijnen en collega’s was om weefselintegriteit te bestuderen in beschadigde en normaal-uitziende hersenschors bij mensen met MS. Daarnaast keek ze hoe dit samenhangt met cognitieve stoornissen. Dit deed ze met hersenscans van 176 mensen met MS en 48 gezonde controles.

Hoewel de weefselintegriteit meer was aangedaan in de MS-laesies vergeleken met daarbuiten, vond ze dat cognitieve stoornissen vooral samenhingen met de ernst van schade in de gebieden buiten laesies. Deze cognitie-specifieke schade was het meest uitgesproken in hersengebieden die belangrijk zijn voor het normaal functioneren in het dagelijks leven. Deze hersengebieden behoren tot communicatienetwerken die gevoelig lijken voor schade bij MS. Veranderingen specifiek in het communicatienetwerk dat actief is als mensen geen taak uitvoeren bleken het meest voorspellend voor cognitieve problemen bij mensen met MS.

In een vervolgonderzoek gaat Eva kijken naar hersenkrimp in gebieden met MS-laesies en naar de veranderingen van MS-laesies over de tijd. Dat gaat ze dan weer relateren aan toekomstige cognitive stoornissen. Op deze manier moet het steeds makkelijker worden om cognitieve problemen te voorspellen, zodat op tijd begonnen wordt met een behandeling.

Publicatie
Eva Krijnen et al.
The cognitive relevance of non-lesional damage to cortical networks in people with multiple sclerosis
J Neurol. 2024 Mar 5.

Dit onderzoek is mogelijk gemaakt door ZonMW (Vidi grant dr. Menno M. Schoonheim)