App helpt verpleegkundestudenten grensoverschrijdend gedrag bespreekbaar te maken
Geneeskundestudenten van de VU kenden ‘m al, de app #zouikwatzeggen om ongewenste omgangsvormen en grensoverschrijdend gedrag aan te kaarten. Nu kunnen ook studenten Verpleegkunde de app gebruiken. “De app helpt studenten voor zichzelf én voor elkaar op te komen.”
Christa Boer, vice-decaan Onderwijs, ontwikkelde de app als onderdeel van de gelijknamige campagne die drie jaar geleden onder geneeskundestudenten werd gelanceerd. De ervaringen met de app zijn zo positief dat stafadviseur Noor Rouw en verpleegkundig directeur Jeanet Steenbruggen in samenwerking met Christa Boer de app nu ook beschikbaar hebben gesteld voor verpleegkundestudenten (inclusief de vervolgopleidingen) en studenten van de opleidingen voor medische ondersteunende beroepen. Uit recent onderzoek onder deze groep studenten en medewerkers in opleiding kwam naar voren dat één op de drie te maken heeft gehad met grensoverschrijdend gedrag door patiënten, bezoekers of collega’s op de afdeling.
In vijf stappen helpt de app studenten richting een oplossing voor een situatie waarin grensoverschrijdend gedrag speelt. Hoe maak je bijvoorbeeld zelf kenbaar dat je grensoverschrijdend gedrag hebt meegemaakt? Wat doe je als iemand anders je in vertrouwen heeft genomen? Maar ook: wat doe je als je zelf beschuldigd wordt van grensoverschrijdend gedrag? “Ervaringen van geneeskundestudenten met de app hebben echt tot verbetering geleid”, zegt Noor Rouw. “Zo waren er over één afdeling in een ziekenhuis meerdere meldingen over onprettige omgangsvormen. Daar is een zinvol gesprek uit voortgekomen, waardoor de gang van zaken op de afdeling is verbeterd.”
'Het zal er wel bij horen'
Flauwe, stigmatiserende grappen, roddelen, een arm om de schouder die niet fijn voelt, seksueel getinte appjes, agressie van een patiënt of bezoeker. Ongewenst gedrag is een paraplu waaronder van alles schuilt, van hooguit vervelend tot uiterst beschadigend gedrag. Jeanet Steenbruggen schrikt regelmatig van de verhalen die ze te horen krijgt: “Een van de studenten die meerdere keren iets naars had meegemaakt, dacht altijd dat het er wel bij zou horen. Totdat ze een collega in vertrouwen nam die zei dat het niet normaal was. Een ander werd zo geraakt door de grappen op de afdeling dat ze nauwelijks meer haar werk kon doen. ‘Als het op de volgende afdeling niet anders is, stop ik met de opleiding’, vertelde ze.”
Voor jezelf én elkaar opkomen
De enorme uitstroom van studenten is een van de redenen voor de app, beaamt Rouw: “Met de app willen we het bewustzijn van grensoverschrijdend gedrag van de hele organisatie vergroten en jonge zorgprofessionals helpen het bespreekbaar te maken. De app helpt om voor jezelf én voor elkaar op te komen. Wil je laagdrempelig sparren met een vertrouwenspersoon, een student verpleegkunde of een jonggediplomeerde collega of wil je een melding van grensoverschrijdend gedrag doen, dan word je naar de juiste plek doorverwezen. Voor acuut bedreigende situaties is er een knop waarmee direct de beveiliging wordt gebeld.”
'Als het op de volgende afdeling niet anders is, stop ik met de opleiding', vertelde ze
Geanonimiseerd
De app wisselt geen persoonsgegevens uit. Wel komen alle meldingen desgewenst geanonimiseerd binnen bij Ombuds- en vertrouwenszaken. Rouw: “Als studenten van verschillende onderwijsinstellingen een melding over dezelfde persoon doen, is dat voor de vertrouwenspersoon van Amsterdam UMC aanleiding om in overleg met de vertrouwenspersoon van de onderwijsinstelling én de student het gesprek aan te gaan met de beschuldigde. Zo blijven meldingen niet ‘hangen’.