Álle ouders helpen met de Happiest Baby-Methode
Sinds de start van het project ‘Troosten en slapen met de Happiest Baby-methode (HBM) voor álle ouders’ eind 2021, is er veel gebeurd. Ouders zijn geïnterviewd over hun behoeften rond troosten en slaap, materialen zijn ontwikkeld en JGZ-professionals zijn getraind. In twee wijken is de methode geïmplementeerd. Alle activiteiten zijn begeleid door onderzoek. Projectleider Margreet Harskamp-van Ginkel en onderzoeker Jamie van Someren vertellen.
Aan de slag in Amsterdam en Alkmaar
Margreet Harskamp – van Ginkel, arts Maatschappij & Gezondheid, is projectleider van het project ‘Troosten en slapen met de Happiest Baby-methode (HBM) voor álle ouders’. Zij vertelt: “We onderzoeken hoe we de Happiest Baby-methode (HBM) het best kunnen toepassen en inbedden in de jeugdgezondheidszorg en het wijkteam. Deze methode biedt ouders informatie over waarom pasgeborenen huilen en praktische handvatten hoe zij hun baby kunnen troosten. We implementeren de methode in twee wijken in Amsterdam Noordwest en Alkmaar-Noord. We bieden de HBM aan álle (aanstaande) ouders in de twee wijken aan, vanuit getrainde professionals in de JGZ.”
Integraal en op maat
In de eerste fase van het project zijn ouders en professionals geïnterviewd over de zorgbehoefte rondom troosten en slapen in de wijk, en over de huidige werkwijze en perceptie van de Happiest Baby-methode. Jamie van Someren, onderzoeker: “Op basis daarvan hebben we een bestaande workshop aangepast en nieuwe materialen ontwikkeld. We passen het aanbod voor ouders aan aan hun behoeften. Voor sommige ouders is een korte uitleg tijdens het JGZ-spreekuur voldoende en dan geven verpleegkundigen een folder mee naar huis. Andere ouders oefenen thuis met de verpleegkundige, of ze volgen een uitgebreide workshop over de HBM.”
Met de middelen uit het project kregen alle (aanstaande) ouders met een pasgeborene in de twee wijken in Amsterdam en Alkmaar de kans om uitleg over de HBM te krijgen. JGZ-professionals konden de methode bij iedereen in de wijk inzetten: in ieder spreekuur en op alle huisbezoeken.
Foto: Kidsgids Amsterdam. (Aanstaande) ouders oefenen met inbakeren.
Daarnaast gaven JGZ-professionals iedere maand een workshop voor ouders; in Amsterdam Noordwest zelfs twee keer per maand. “In totaal hebben al meer dan 100 mensen deelgenomen aan de workshops. Daarnaast hebben we teams van andere locaties van GGD Amsterdam en GGD Hollands Noorden geschoold in de HBM. Zij verwijzen ouders door naar de workshops in de twee wijken.”
Evaluatie
Om te evalueren hoe de implementatie van de methode verlopen is, zijn observaties gedaan van JGZ-professionals die de HBM uitleggen aan ouders en bij ouders thuis. Jamie: “We hebben bijna 20 gezinnen intensief gevolgd. Hoe ervaren zij de zorg en uitleg van de jeugdgezondheidszorg, hoe gebruiken ze de methode thuis en hoe oefenen ze?”
Scholing en train-de-trainers
In totaal zijn in de twee wijken 24 jeugdverpleegkundigen, jeugdartsen en Ouder- en Kindadviseurs geschoold in de HBM. Deze scholingen zijn geaccrediteerd voor artsen en verpleegkundigen. Vier verpleegkundigen zijn opgeleid tot Happiest Baby Educator. Zij kunnen nu zelf ouderworkshops in Amsterdam en Alkmaar geven en zijn de deskundigen in hun teams.
Foto: vier verpleegkundigen hebben het certificaat Happiest Baby Educator. V.l.n.r.: Margreet Harskamp-van Ginkel (arts-onderzoeker), Wilhelmien de Vries-Brieffies (jeugdverpleegkundige), Brenda Smolders (jeugdverpleegkundige), Moni Mendes (jeugdverpleegkundige), Jamie van Someren (onderzoeker). Zittend: Inge Feenstra (jeugdverpleegkundige)
Extra aandacht voor vaders
Steeds meer ouders komen samen naar afspraken van de jeugdgezondheidszorg en naar workshops over huilen, troosten en slapen. Vaders komen echter lang niet altijd mee, of voelen zich niet altijd gelijkwaardig betrokken in gesprekken over hun pasgeborene. Margreet: “We verdiepen ons extra in de overeenkomsten en verschillen tussen moeders en vaders. Hoe beleven zij het huilen en slapen van hun baby en hoe passen zij troostmethoden toe?We hopen met de resultaten de betrokkenheid van vaders in (kwetsbare) gezinnen te vergroten. We verwachten dat dit een positief effect heeft op de slaap van pasgeborenen en een lagere kans op excessief huilen. Ook onderzoeken we hoe de onderlinge ervaren steun tussen partners verandert.Dit evalueren we kwalitatief.”
Duurzame inbedding
Alles wat de JGZ-professionals en de onderzoekers leren, wordt al tijdens het project gebruikt door de jeugdgezondheidszorg, door wijkteams en in Kansrijke Start-coalities in Amsterdam en Hollands Noorden. Margreet: “Dat maakt dit project zo waardevol. We hebben intensief contact met betrokkenen. En willen hiermee de resultaten nu al duurzaam inbedden. De Kansrijke Start-coalities dragen financieel bij aan de aanschaf van materialen, zoals inbakerzakken en doeken om het troosten voor te doen tijdens JGZ-consulten.Andersom gebruiken de betrokkenen inzichten die we opdoen om nieuwe activiteiten in de regio op te zetten, zoals een webinar en podcast voor ouders of inloopochtenden voor ouders van pasgeborenen. We hebben financiering voor elkaar gekregen via de gemeente Amsterdam bij de Kidsgids van Stadspas, zodat ouders tijdens én na ons project de workshops kunnen (blijven) volgen. In Alkmaar wordt nu financiering door de gemeente onderzocht via de Alkmaar Pas. En daarnaast zoeken partners in de Kansrijke Start Coalitie naar mogelijkheden in omliggende gemeentes.”
Tijdens het project zijn al veel ouders geholpen en beter toegerust op het ouderschap. Samen met de deelnemende professionals ontwikkelen projectgroepleden nu Nederlandstalige handleidingen voor de HBM-workshops. Deze materialen komen na afloop beschikbaar voor de hele jeugdgezondheidszorg in Nederland.