‘We focussen op passie en vreugde tijdens het leren'
Onderwijsplatform SpringLab
Een vrijplaats waar studenten kunnen oefenen, experimenteren en ontdekken wat bij ze past. Waar fouten maken mag en de leerbehoefte van de student centraal staat. Dat is onderwijsplatform SpringLab. “De extra-curriculaire praktische bibliotheek van de geneeskundeopleiding voor en door studenten”, aldus de projectleider. We nemen een kijkje.
Dinsdagavond, een lokaal van het Klinisch Trainingscentrum in het verder lege polikliniekgebouw van Amsterdam UMC. Op het gedreun na van de toevallig overvliegende traumahelikopter en de pop die klaarligt, niet direct het beeld dat je voor ogen hebt bij een acute situatie waarin een traumateam alles op alles zet om het leven van een zojuist binnengebrachte, tegen een boom geklapte motorrijder te redden. Toch is dat precies waar het om draait deze avond. We zijn bij een Advanced Trauma Life Support (ATLS)-cursus van SpringLab.
Deelnemers vanavond zijn vijftien coassistenten. Wat overigens niet geheel representatief is, begrijpen we van Dylan Allard, een van de student-assistenten die vanaf het begin betrokken is bij het platform. Dylan coördineert de leerlijn Acute Geneeskunde en verzorgt samen met student-assistent Yu Lam de les van vanavond. “Normaal gesproken komen er vooral bachelorstudenten, ondanks dat SpringLab voor alle jaarlagen is bedoeld”, vertelt hij. “Maar deze cursus is speciaal opgezet voor en in samenwerking met de co-raad van de VU, zodat we meer bekendheid krijgen onder masterstudenten.” Naast de deelnemers, projectleider Aäron Spapens, Dylan, Yu en drie andere student-assistenten, zijn er twee IC-ANIOS aanwezig om inhoudelijk aan te vullen en praktijkvoorbeelden te delen.
Just-in-time-onderwijs
Het eerste deel van de bijeenkomst bestaat uit een theoretische presentatie van het traumaprotocol. Dylan begint met de vraag wie er weleens live de ABCDE-methode heeft kunnen aanschouwen. De helft steekt de hand op. “En wie deed er dan ook daadwerkelijk mee?” Slechts vier. Het strookt met het beeld dat Dylan eerder schetste. Weinig coassistenten zijn echt bekend met het traumaprotocol. Dat is niet vreemd. Een ATLS-cursus is immers – behalve dat het kort wordt behandeld in het voorbereidend coschap – geen vast onderdeel van het curriculum. Maar het betekent wel dat veel coassistenten behoorlijk overdonderd kunnen zijn als ze tijdens hun coschappen in een dergelijke situatie terechtkomen. De stof herhalen en oefenen in een gesimuleerde omgeving maakt dat je als coassistent sterker in je schoenen staat”, zegt Dylan. “Het past ook bij het just-in-time-onderwijs”, vertelt Aäron. “Leren wanneer je iets daadwerkelijk nodig hebt en direct in de praktijk kunt brengen.”
Fouten maken mag
Het tweede uur van de cursus is een simulatie van die praktijk. De groep splitst zich op in groepjes van vier die aan de hand van verschillende scenario’s een situatie naspelen, terwijl een ander groepje observeert. Hoewel alles in scene is gezet, is de spanning van een stresssituatie wel degelijk voelbaar. Een kreunende patiënt, gepiep van apparaten; de manier waarop er wordt samengewerkt, hardop nagedacht en deelnemers elkaar meenemen, is best indrukwekkend. Als deelnemers elkaar achteraf feedback geven, is de sfeer open en gemoedelijk. Aäron: “Daar staan we ook voor bij SpringLab. Fouten maken mag. Dat is alleen maar goed voor je leerproces.”
Het plezier terug
Die relaxte sfeer tijdens de trainingen staat volgens Aäron haaks op hoe het nu in de opleiding zelf is. Volgens hem ervaren veel geneeskundestudenten hoge druk en hebben ze minder plezier in leren. Het is, zo zegt hij, een ‘moetje’ geworden. Een van de doelen van SpringLab is dan ook het plezier weer terug te brengen. “We proberen de passie en vreugde aan te wakkeren”, zegt hij. “Leren doe je uit verbazing en verwondering. Dan spreek je je creativiteit aan, het proces waarin je het meeste leert.” Bovendien wil SpringLab studenten niet alleen de mogelijkheid bieden zich te verdiepen in waar ze al in geïnteresseerd zijn, maar juist ook hun horizon verbreden. Ze willen de tunnelvisie openbreken en studenten aanmoedigen verder te kijken dan de ziekenhuismuren.
Lesgeven leren ‘on the job’
SpringLab is een initiatief van studenten zelf en wordt – naast de projectleider – ook volledig gerund door studenten. Ook alle cursussen worden, onder toezicht van medische experts, door student-assistenten ontwikkeld, voorbereid en gegeven. Hierdoor sluit het aanbod volgens hen naadloos aan op de onderwijsbehoefte van de doelgroep. Op dit moment biedt SpringLab cursussen binnen acht leerlijnen. Maar afhankelijk van de inbreng van deelnemers en de student-assistenten, kan het aanbod zomaar veranderen of worden uitgebreid. Door onderwerpen vanuit verschillende perspectieven aan te vliegen en bijvoorbeeld te investeren in nieuwe simulatiemiddelen, probeert SpringLab daarbij steeds vernieuwend te zijn. Sommige student-assistenten hebben al enige ervaring met lesgeven, de meesten leren het ‘on the job’. Om nieuwe student-assistenten bij het lesgeven te helpen, ontwikkelt SpringLab ook een ‘bootcamp lesgeven’, in samenwerking met docentprofessionalisering van de geneeskundeopleiding.
Hoewel het platform zich nog in de opstartfase bevindt – ze bestaan officieel sinds , maar zijn door covid pas sinds 2021 echt operationeel – is er aan animo geen gebrek. Rahul Bhoera, eveneens SpringLabber van het eerste uur, bevestigt dit. Hij houdt zich, naast het verzorgen van echografielessen binnen de leerlijn Radiologie, bezig met de promotie. Sinds ze dit via Instagram doen, ziet hij het aantal geïnteresseerden met de dag stijgen. “Het aantal volgers schiet sky high, echt cool om te zien”, zegt hij. De cursussen zelf zitten dan ook binnen no time vol. Dylan: “Gisterenochtend plaatsten we een nieuwe cursus en direct waren er zo’n zestig aanmeldingen.” Hoe ze dat gaan oplossen, is een tweede. “Waarschijnlijk organiseren we gewoon nog meer cursusavonden”, aldus Dylan. Maar dat het concept van SpringLab nu al zo’n populariteit geniet, stemt de organisatoren uiteraard positief. Bovendien bevestigt het nogmaals de duidelijke behoefte aan laagdrempelig, extra-curriculair onderwijs.
Wat betreft deze avond; de SpringLabbers, deelnemers en co-raad zijn blij. En Dylan is zeer tevreden.
SpringLab een blijvertje?
SpringLab, platform voor en door studenten, bestaat officieel sinds . Tot 2024 wordt het platform gefinancierd uit de StudieVoorschotMiddelen (SVM). Daarna is het de bedoeling dat SpringLab blijft bestaan onder de paraplu van het Klinisch Trainingscentrum, met behoud van de eigen identiteit, lessen, middelen en ruimtes. Daarnaast onderzoekt SpringLab of sommige lessen die door SpringLab zijn ontwikkeld, als een soort plug-in aan het bestaande onderwijs kunnen worden toegevoegd. Meer informatie over SpringLab is onder andere te vinden op de website van StudiooVU. Voor het aanbod van SpringLab kun je ze volgen op Instagram: @springlabvu.
Tekst: Larissa Velkers | Beeld: Erik Buis