Stop De Bloeding - Red Een Leven voor geneeskundestudenten

Alle eerstejaars geneeskundestudenten aan de VU krijgen sinds kort, als onderdeel van het Eerste Hulp Onderwijs (EHO), de training Stop De Bloeding - Red Een Leven (SDBREL); het aanleggen van een tourniquet en het wond-opstoppen met een hemostatisch gaas. Een erg nuttige toevoeging vinden Merel Brouwer en Michelle Nederstigt, beiden geneeskundestudent, bestuurslid EHO en EHO- en SDBREL-instructeur. “Ook veel artsen blijken dit namelijk niet te kunnen.”

Michelle (links) en Merel (rechts)

Dat eerstejaars geneeskundestudenten de SDBREL-training krijgen is een unicum. Tot nu toe is dit alleen zo bij de VU. Michelle: “Sowieso wordt er nergens anders zo uitgebreid eerstehulponderwijs gegeven, met een certificaat van het Rode Kruis. En Stop de Bloeding komt nergens aan bod in het curriculum van de geneeskundeopleiding. Ook niet aan de VU. Met deze toevoeging van SDBREL voor eerstejaars, zijn studenten nog veel beter voorbereid bij eerstehulpverlening. En kunnen ze ook bij bijvoorbeeld situaties op straat daadwerkelijk handelen.” “Nu ik er zo over nadenk…” mijmert Merel, “eigenlijk best een goed idee om dit ook bij andere geneeskundeopleidingen aan de man te brengen.”

“Als je dit kan doen voor iemand, bijvoorbeeld op straat, dan is dat natuurlijk echt heel vet”

Student = instructeur
In samenwerking met de opleiders en de afdeling Heelkunde van Amsterdam UMC werd de bestaande training op maat gesneden voor de eerstejaars. Merel: “In principe is het dezelfde training, maar vanwege de medische kennis van geneeskundestudenten gaan we iets sneller door de theorie.” De lessen worden, net als de rest van het eerstehulponderwijs, gegeven door zo’n 40 studentassistenten; hogerejaars studenten en beginnend artsen. Zij waren al opgeleid tot EHBO-instructeur en zijn nu, na de SDBREL-instructeurscursus bij Amsterdam UMC, ook bevoegd alle 350 eerstejaars de SDBREL-training te geven, inclusief bewijs van deelname.

Tourniquet of opstoppen
“Het is natuurlijk relatief simpel wat de studenten leren,” zegt Michelle, “maar je moet het wel weten. Wanneer en waar je een tourniquet kunt plaatsen of wanneer je beter de wond kunt opstoppen, bijvoorbeeld. En hoe je dat doet: hand erin, vinger op de bloeding en niet loslaten terwijl je beetje bij beetje het verband erin stopt. Maar ook dat dat een geïmproviseerde tourniquet, bijvoorbeeld door heel strak een riem aan te trekken, met klem wordt afgeraden.” Improviseren kost te veel kostbare tijd. Tijd waarin de wond al opgestopt had kunnen worden. Michelle: “Bovendien heeft het zelfs een averechts effect. Dat kan nooit strak genoeg waardoor je eigenlijk alleen stuwing veroorzaakt en iemand zelfs nog meer gaat bloeden.” Merel: “Kom je dus in een situatie terecht en je hebt geen tourniquet voor handen, dan moet je de wond opstoppen en/of druk uitoefenen. Met alles wat voor verband kan doorgaan, zoals een kledingstuk.”

Eyeopener
Naast deze absolute eyeopener voor veel studenten, komen ook andere onderwerpen, inclusief ethische dilemma’s aan bod. Wat doe je bijvoorbeeld als er geen handschoenen beschikbaar zijn?

Merel: “Natuurlijk gaat eigen veiligheid altijd voor, maar we leren ze in zo’n geval toch te handelen. Een besmetting via bloed is heel klein als je zelf niet bloedt. Of, hoe hou je je hoofd koel bij heel veel bloedverlies? Of een gillend slachtoffer? Een tourniquet aanleggen doet bijvoorbeeld ook pijn. Als iemand het uitschreeuwt zou je kunnen denken dat je het helemaal verkeerd doet.” Het omgaan met de hectiek en rustig blijven in een noodsituatie is niet alleen bij het stoppen van een bloeding van belang, maar überhaupt bij eerstehulpverlening. “Hier besteden we dan ook direct aandacht aan in het begin van de EHBO-cursus.”

Echt vet

De eerstejaars zjn zeer enthousiast over de SDBREL-training. Merel: “Het is volgens sommigen zelfs het leukste wat ze tot nu toe hebben geleerd. Juist omdat het heel praktisch is en het ze het gevoel geeft dat ze er echt een verschil mee kunnen maken.” Michelle: “Als je dit kan doen voor iemand, bijvoorbeeld op straat, dan is dat natuurlijk echt heel vet.”

“Uniek in Nederland”