Leergang Clinical Leadership - Leren vanuit de context van het eigen ziekenhuis

Leidinggeven; tijdens de geneeskundeopleiding was dat niet direct het belangrijkste waar de aandacht naar toeging. Toch komen veel medisch specialisten ermee in aanraking. Ze worden bijvoorbeeld vakgroepvoorzitter of afdelingshoofd en zijn ineens verantwoordelijk voor een heel team. Moeten onderhandelen, bemiddelen en motiveren. Hebben targets, gaan over de personele bezetting en dragen zorg voor onderwijs en ontwikkeling. En dan zijn ze ook nog ‘gewoon’ arts. Hoe houden ze zich staande als duizendpoot? Omdat dat niet iedereen van nature makkelijk af gaat, biedt VUmc Academie de leergang Clinical Leadership.

Waarom een leertraject in leidinggeven voor medisch specialisten?

“Als medisch specialist word je klaargestoomd voor medicus; leiderschap zit niet in het curriculum”, benadrukt trainer Arent Muller. “En leiderschap is niet zo ‘rechtlijnig’ als het stellen van een diagnose, het bepalen van een behandelplan en vervolgens de uitvoering. Het is weerbarstig. Je hebt niet alleen te maken met de inhoud, maar ook met relaties tussen mensen. Je moet kunnen meebewegen. En je moet kunnen omgaan met onmacht. Als leidinggevende heb je een bepaald soort macht. Tegelijkertijd kun je niet alles fixen. Zeker als je geen functionele leiderschapspositie bekleedt, heb je niet altijd het mandaat. Je kunt je dus ook heel onmachtig voelen.

Wij bieden ondersteuning door onze clinical leaders samen te brengen in een omgeving waar zij van elkaar en met elkaar kunnen leren en door intervisie en coaching.”

Leren vanuit de context van het eigen ziekenhuis

Hoe ziet zo’n traject eruit? Welke thema’s komen er aan bod?

Nicole Hermans, trainer en opleidingscoördinator bij VUmc Academie: “Aan het begin van elk traject stellen de deelnemers hun eigen leerdoelen vast. Zij moeten voor zichzelf bepalen: wat is mijn leiderschapsrol? Waar kan ik mezelf in verbeteren? Gedurende het programma gaan ze daarmee aan slag. In verschillende modules gaan we in op de soft skills en hard skills. Thema’s die daarbij aan bod komen zijn bijvoorbeeld persoonlijk leiderschap en omgaan met krachtenvelden. Maar ook financieel management, kwaliteit en veiligheid. Of zaken die te maken hebben met de alliantie. Ook dat is een uitdaging waar veel leidinggevenden nu voor staan.”

Wat is de kracht van deze leergang?
“Veel ander aanbod is theoretisch en gaat vooral in op modellen en inzichten”, zegt Nicole. “In deze leergang komt dat eveneens aan bod, maar deelnemers moeten ook het geleerde direct toepassen en oefenen in de praktijk. Bijvoorbeeld met praktijkopdrachten. Daarnaast is het weliswaar een individueel leertraject met eigen leerdoelen, maar staat van en met elkaar leren centraal. Door te spiegelen en te reflecteren en uitwisseling.”

Hoe zorgen jullie voor aansluiting bij de praktijk?
Arent: “Deels door te werken op basis van casuïstiek. Omdat het heel belangrijk is om over de eigen ervaringen te praten en deze met elkaar uit te wisselen.” Nicole: “Daarbij zorgen we voor gastsprekers en experts van binnen en buiten de eigen organisatie om te praten over specifieke onderdelen, bijvoorbeeld financieel management. Een ziekenhuis is een ingewikkelde organisatie en een UMC al helemaal. We gaan dus echt in op wat je in het ziekenhuis tegenkomt. De experts hebben de kennis van de thema’s die spelen in de zorg, en kunnen dus vanuit de context van de praktijk vertellen.”

Wat kunnen deelnemers van jullie als trainers verwachten?
Nicole: “Wij zijn ‘gespecialiseerd’ in de soft skills. Wij zijn er om te begeleiden en te faciliteren en voeren ook individuele coachingsgesprekken. We volgen de deelnemers en helpen bij het bijstellen van leervragen.” “En we bieden, als daar behoefte aan is, ook coaching on the job”, besluit Arent.

“Niet altijd leuk, maar wel heel waardevol”

Deelnemer Leergang Clinical Leadership
Marcel Bekkenk, hoofd dermatologie bij Amsterdam UMC, was deelnemer aan het traject in 2019. Kan hij het programma aanbevelen? “Volmondig, ja! Het helpt je in te zien dat leidinggeven ook gewoon een vaardigheid is die je niet alleen kúnt leren, maar ook zou móeten leren.”
Lees het interview met Marcel Bekkenk: 'Leergang Clinical Leadership: niet altijd leuk, wel heel waardevol"

Lees dit artikel en andere artikelen over de nieuwe leertrajecten van VUmc Academie in het VUmc Academie magazine “In the lead - Voorop in ontwikkelingen!”

Meer informatie

De leergang Clinical Leadership is een doorontwikkeling van een bestaand programma van VUmc Academie. In januari 2022 start de eerste groep. Het traject beslaat in totaal 10 maanden en bestaat uit 7 bijeenkomsten: een startbijeenkomst, 5 modules en een eindbijeenkomst. Daarnaast zijn er intervisiesessies en is het mogelijk individuele gesprekken te voeren met een van de begeleiders. Ook is er een digitale leeromgeving met achtergrondmaterialen, theorie en voorbereidende opdrachten.
Meer informatie over onder andere het programma, kosten en data vindt u op vumcacademie.nl