Horizontaal Toezicht in de Zorg: impact, kansen en wie heeft er baat bij?

De tiende editie van de opleiding Horizontaal Toezicht Zorg is onlangs afgerond. Wat is het doel van Horizontaal Toezicht voor de deelnemers en hun organisaties, op welke manier hebben zorgprofessionals er baat bij, wat is de impact op de zorgaanbieder en welke kansen liggen er nog? Drie deelnemers van de opleiding geven antwoord op deze vragen.

Brigitte Lageweg – Leushuis, beleidsmedewerker AO/IC, Ziekenhuisgroep Twente

Brigitte: “Het doel van Horizontaal Toezicht voor Ziekenhuisgroep Twente is om controle te krijgen over de zorgprocessen en daarmee ook de registratie van de zorg. “Ik spreek liever over correct registreren en declareren dan dat ik het Horizontaal Toezicht noem. Op die manier wordt de afstand kleiner met de zorgprofessionals, omdat iedereen weet waar het over gaat.”

Gezamenlijke verantwoordelijkheid
Volgens Brigitte brengt Horizontaal Toezicht de tweede en derde lijn meer in verbinding met de zorgprofessionals in het primaire proces. Hierdoor ontstaan verhoogde bewustwording en inzichten met betrekking tot correct registreren van zorg, zodat het een gezamenlijke verantwoordelijkheid wordt.

“Horizontaal Toezicht brengt de tweede en derde lijn meer in verbinding met de zorgprofessionals in het primaire proces”

Kansen voor de toekomst
“Voor de toekomst liggen er nog er nog meerdere kansen”, zegt Brigitte. “Uiteraard de vermindering van de administratieve lasten. Daarnaast hernieuwde aansluiting van bestuurders op landelijk niveau met het gedachtegoed Horizontaal Toezicht en de nieuwe ontwikkelingen, waaronder het inzetten van soft skills bij (cultuur)veranderingen.” Ook is het volgens Brigitte belangrijk dat er een basis wordt gelegd in de geneeskundige opleidingen om meer aandacht te geven aan financiering van de zorg en de DBC-systematiek. “Op deze manier hebben toekomstige artsen al een voorsprong in het huis.”

Mourad Amarkan, auditor, DJI Forensische Zorg

Mourad: “Declaraties dienen rechtmatig te worden ingediend. Door wederzijds begrip, vertrouwen en transparantie lukt dat beter.”

Voordeel voor zorgprofessionals
“Zorgprofessionals hebben baat bij mijn werk, omdat wij hen advies kunnen geven over wat gecontroleerd wordt”, zegt Mourad. “Wij komen niet meer eens per paar jaar achteraf een materiële controle uitvoeren om zekerheid te verkrijgen over de gedeclareerde zorgen de feitelijke levering, maar bouwen een fundament met korte lijnen. We weten wat we van elkaar kunnen verwachten en wanneer.”

Beter verwachtingsmanagement “Kansen liggen naar mijn mening in de juiste prikkels geven aan de eerste lijn om hen beter mee te krijgen bij Horizontaal Toezicht. Beter verwachtingsmanagement en tijdspaden vooraf voor alle betrokkenen. Het traject kan lang duren en dat kan ten koste kan gaan van motivatie en vertrouwen in Horizontaal Toezicht.” Mourad vindt ook Artificial Intelligence een kans waarbij er op grote schaal controles kunnen plaatsvinden, mede gezien de krapte op de arbeidsmarkt.

Chalana Goossen, specialist Horizontaal Toezicht, Zilveren Kruis

Chalana: “Wat mij betreft is het doel van Horizontaal Toezicht om een samenwerkingsverband te creëren tussen de zorgaanbieder en zorgverzekeraar. Wij willen beide goede en betaalbare zorg voor de patiënt en hoeven daarbij niet tegenover elkaar te staan. Horizontaal Toezicht ziet toe op de rechtmatigheid van de zorg. Hierbij is het uitgangspunt ‘first time right’: meteen een juiste registratie van gedeclareerde zorg. Dit zorgt voor minder administratieve last bij de zorgverzekeraar, maar óók bij de zorgaanbieder. Als voormalig DBC-adviseur in ziekenhuizen zie ik nu beide kanten.”

Kritisch op eigen processen
“Als de registratie en declaratie in één keer goed gaan, dan is dat fijn voor de patiënt, maar ook voor de zorgprofessional,” zegt Chalana, “omdat het minder administratieve lasten betekent. Horizontaal Toezicht stimuleert een zorgaanbieder om kritisch te kijken naar hun eigen processen: wat gaat er op dit moment minder goed op het gebied van registratie? En hoe kunnen ze ervoor zorgen dat dit verbetert - bijvoorbeeld door het instellen van beheersmaatregelen, of systemen zoals Hix, VC, etc. finetunen? Hierdoor valt er veel winst te behalen.”

Meedenken
Chalana geeft aan dat ze in de paar maanden dat ze bij Zilveren Kruis werkt heeft gemerkt dat zorgaanbieders vaak het gevoel hebben dat ze alleen staan binnen Horizontaal Toezicht. “Dit is zeker niet waar; wij zijn altijd bereid om mee te denken met de zorgaanbieder en gelukkig gebeurt dit ook steeds vaker. Naarmate je met elkaar verder komt in het traject wordt de band ook steeds beter; je wordt transparanter en spreekt elkaar vaker. Sommige aanbieders geven ook aan dat het lijkt alsof we collega’s zijn.”

Wiel niet opnieuw uitvinden
Chalana vindt dat zorgaanbieders meer onderling kunnen optrekken, zodat ze het wiel niet zelf hoeven uit te vinden. “Bij knelpunten kunnen ze bij een zorgaanbieder die al wat verder is in het Horizontaal Toezicht-traject navragen hoe zij het oplossen. Dit is ook een kans voor aanbieders die nog niet over zijn op Horizontaal Toezicht, of in de implementatiefase zitten.”

Vaak is de zorgadministratie betrokken bij Horizontaal Toezicht. Chalana zou graag zien dat vanuit die afdeling er meer ambassadeurs komen voor horizontaal toezicht en dat zij de boodschap verspreiden door de gehele organisatie. “Zorgprofessionals kunnen soms een negatief beeld hebben bij Horizontaal Toezicht omdat het in het begin erop lijkt dat de administratieve lasten stijgen. Als de ambassadeurs binnen een organisatie meer zicht geven op wat er allemaal achter de schermen gebeurt, krijgen we de zorgprofessionals sneller mee en zien zij ook in dat Horizontaal Toezicht een prachtig middel is voor de zorg.”

Impact van Horizontaal Toezicht op de zorgaanbieder
Horizontaal Toezicht moet er uiteindelijk voor zorgen dat de administratielast verminderd wordt en dat registratie en declaratie in één keer goed gaan. Dat is voordelig voor zowel de zorgaanbieder als de zorgverzekeraar. Chalana kan zich voorstellen dat Hhorizontaal Toezicht in eerste instantie voor een zorgaanbieder meer werk is. “Je moet tenslotte een Control Framework bouwen en je hele beheersing en systemen onder de loep nemen.” Zorgaanbieders moeten volgens haar echter ook kijken naar de lange termijn. “Zodra je het hele systeem in kaart hebt en ziet waar er risico’s, maar óók kansen liggen voor jouw organisatie, valt er veel winst te behalen.”