Meetinstrumenten

Meetinstrumenten

Lijncoördinator: dr. C.B. Terwee

Ons onderzoek richt zich op methodologisch en toegepast onderzoek naar de selectie, ontwikkeling, en evaluatie van meetinstrumenten. Hierbij gaat het vaak om meetinstrumenten om uitkomsten te meten, vaak patiënt-gerapporteerde uitkomstmaten (PROMs), maar we bestuderen ook andere type meetinstrumenten.

Ons onderzoek is ingebed in het Kenniscentrum Meetinstrumenten van het VUmc, en het Amsterdam Public Health research institute (APH). Onze groep is oprichter en voorzitter van de werkgroep klinimetrie van het VUmc.

Belangrijke onderwerpen en projecten

Methodologische artikelen
Eén van onze interesses betreft de ontwikkeling en optimalisatie van methoden voor meetinstrument ontwikkeling en evaluatie. Relevante methodologische artikelen over issues van betrouwbaarheid, meetfout, interpreteerbaarheid, en systematische reviews van meetinstrumenten vindt u hier. Wij passen deze methoden toe voor het ontwikkelen en evalueren van een grote verscheidenheid aan meetinstrumenten in verschillende vakgebieden en settings, zoals bewegingsapparaat, reumatologie, neurologie, dermatologie, plastische chirurgie, palliatieve zorg, ouderzorg, oogheelkunde, audiologie, en vele anderen.

COSMIN 
Het internationale COSMIN initiatief is opgericht door leden van de Measurement groep. Het doel van COSMIN is om de selectie van meetinstrumenten in onderzoek en in de klinische praktijk te verbeteren door het ontwikkelen van tools voor het evalueren van de kwaliteit van meetinstrumenten. De COSMIN groep ontwikkelde onder andere een taxonomie van relevante meeteigenschappen en definities, de COSMIN checklist om de methodologische kwaliteit van klinimetrische studies te beoordelen, een richtlijn voor systematische reviews van meetinstrumenten, een database van systematische reviews van meetinstrumenten en een richtlijn voor de selectie van meetinstrumenten voor Core Outcome Sets.

Ontwikkeling van COS
Een COS (Core Outcome Set) betreft een minimale set uitkomsten die altijd gemeten en gerapporteerd moeten worden in alle gerandomiseerde effectstudies (RCTs) bij een bepaalde aandoening of interventie. Een COS helpt om de uitkomsten te standaardiseren die in RCTs worden gemeten. Dit bevordert de toepassing van meta-analyses,  en voorkomt selectieve rapportage van uitkomsten. Onze groep participeert in belangrijke internationale initiatieven in dit veld, zoals het COMET initiative, Outcome Measures in Rheumatology (OMERACT), Harmonizing Outcome Measures for Eczema (HOME), de Cochrane Patient Reported Outcomes Methods Group, en de Cochrane Skin Group Core Outcome Measures Initiative (CSG-COUSIN). Onderzoekers van onze groep coördineren/coördineerde en participeren/participeerde in de ontwikkeling van meerdere COS voor verschillende aandoeningen, zoals reumatische aandoeningen, lage rugklachten, eczeem, vitiligo, interdisciplinaire multimodale pijn behandeling, obesitas, artrose, diabetes, etc. Recent hebben we de APH COS focus groep opgericht.

PROMIS
PROMIS is een set van zeer efficiënte, intelligente, patiënt-gerapporteerde uitkomstmaten om zelf-gerapporteerde fysieke, mentale en sociale aspecten van gezondheid te meten bij volwassenen en kinderen. PROMIS is ontwikkeld in de US door 6 grote onderzoekscentra en de National Institute of Health. Sinds kort is PROMIS ingebed in de internationale PROMIS Health Organization en wordt wereldwijd geïmplementeerd. PROMIS instrumenten kunnen gebruikt worden in de algemene populatie en in patiënten met (chronische) aandoeningen, in onderzoek en in de klinische praktijk. 
PROMIS item banken zijn ontwikkeld met behulp van Item Response Theory (IRT) methoden en kunnen toegepast worden als Computer Adaptieve Test (CAT), waarbij de computer vragen selecteert uit een item bank op basis van antwoorden op eerdere vragen. De Dutch-Flemish PROMIS groep is een initiatief van leden van de Measurement groep, en heeft tot doel om PROMIS te implementeren in Nederland en Vlaanderen. 

Wetenschappelijke integriteit 
Onze interesse in wetenschappelijke integriteit heeft te maken met het feit dat problemen met wetenschappelijke integriteit vaak voortkomen uit methodologische problemen. Wetenschappelijke integriteit staat sterk in de belangstelling. Het Netherlands Research Integrity Network biedt een informatiebron voor docenten en studenten die geïnteresseerd zijn in wetenschappelijk verantwoord onderzoek en organiseert gesloten en open meetings voor verschillende stakeholders. Onderzoeksprojecten betreffen selectieve rapportage en selectieve citatie. Ook wordt onderzoek gedaan naar wetenschappelijk klimaat en (oorzaken van) misstappen in onderzoek in Amsterdam en alle Nederlandse onderzoeksinstuten. In2017 organiseerden wij het 5th World Conference on Research Integrity.

Onderwijs
Onderzoekers van de Measurement groep schreven een boek over klinimetrie (Measurement in Medicine), wat gaat over meettheorieën en methoden en criteria voor het evalueren en selecteren van meetinstrumenten. Twee keer per jaar geven we een 3-daagse cursus klinimetrie (Nederlandse cursus, English course), gebaseerd op dit boek. Ook bieden we een 1½ dag cursus wetenschappelijke integriteit (Nederlands en Engels), die voorafgegaan wordt door een e-learning module.

Andere relevante initiatieven en organisaties

PROM toolbox
Onze groep heft bijgedragen aan de ontwikkeling van de PROM (patient-reported outcome measure) toolbox, die ontwikkeld is door het 
Zorginstituut, in samenwerking met het NFU Expertisenetwerk PROs. De toolbox biedt een stappenplan voor de selectie van toepassing van PROMs in de gezondheidszorg.

ICHOM 
ICHOM (Consortium for Health Outcomes Measurement) is een non-profit organisatie die zich inzet voor de ontwikkeling en toepassing in de klinische praktijk van Standard Sets van uitkomsten die belangrijk zijn voor patiënten. ICHOM heeft tot doel om Standard Sets te ontwikkelen voor alle belangrijke medische aandoeningen.

ISOQOL
ISOQOL (International Society of Quality of Life Research) is een internationale wetenschappelijke vereniging die tot doel heeft om wetenschappelijk onderzoek te bevorderen naar gezondheids-gerelateerde kwaliteit van leven en andere relevante patiënten uitkomsten, met als doel om effectieve interventies te kunnen identificeren, de kwaliteit van de gezondheidszorg te bevorderen en de gezondheid van populaties te bevorderen.
ISOQOL Nederland (ISOQOL-NL) is a los netwerk van onderzoekers die geïnteresseerd zijn in het meten van patiënt-gerapporteerde uitkomsten in onderzoek en de klinische praktijk. ISOQOL-NL organiseert ongeveer twee keer per jaar symposia voor netwerkdoeleinden en voor het uitwisselen van onderzoeksresultaten en onderzoeksideeën.

Mapi Research Trust
Mapi Research Trust is een non-profit organisatie die zich inzet voor het bevorderen van de kwaliteit van leven van patiënten door het faciliteren van toegang tot informatie over Patient-Centered Outcomes (PCO). Mapi stelt een online database beschikbaar met 4000 vragenlijsten in 170 talen (PROQOLIDTM).