Zelfafnameset voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker net zo nauwkeurig als uitstrijkje

Nicole Polman, promovendus bij Amsterdam UMC, voerde onderzoek uit op vrouwen die meedoen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Sinds 2017 is het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker vernieuwd: er is een set om zelf vaginaal  materiaal af te nemen beschikbaar gekomen voor vrouwen die het lastig vinden om een uitstrijkje bij de huisarts te laten maken. En het afgenomen materiaal wordt getest op de aanwezigheid van HPV (Humaan Papillomavirus). Dankzij deze twee vernieuwingen wordt verwacht dat in Nederland jaarlijks 100 extra gevallen van baarmoederhalskanker en 35 sterfgevallen door deze ziekte voorkomen kunnen worden. In haar proefschrift onderzocht Polman de nauwkeurigheid van een HPV-test op door de vrouw zelf afgenomen vaginaal materiaal verkregen via een zelfafnameset. Polman promoveert 9 mei bij Amsterdam UMC.

‘Het blijkt dat de HPV-test op zelf afgenomen materiaal net zo nauwkeurig is als de HPV-test op het reguliere uitstrijkje’, aldus Polman. Voor dit onderzoek werden 16.000 vrouwen ingedeeld in twee groepen: een groep die een zelfafnameset gebruikte en een groep die een uitstrijkje bij de huisarts liet maken. Vrouwen bij wie HPV aanwezig was, werden gevraagd om ook de andere test te doen. Resultaten van dit onderzoek laten zien dat bijna alle vrouwen met een voorstadium van baarmoederhalskanker positief zijn op beide testen en dat de testen even nauwkeurig zijn. De resultaten van dit onderzoek verschaffen een stevige basis om in de nabije toekomst de zelfafnameset breder in te zetten binnen het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker.

Naast het onderzoek naar de nauwkeurigheid van de zelfafnameset onderzocht Polman meerdere vervolgtesten voor HPV-positieve vrouwen. Een HPV-infectie is namelijk meestal onschuldig en van voorbijgaande aard. Daarom is een van de grootste uitdagingen binnen het vernieuwde bevolkingsonderzoek om een geschikte methode te vinden die vaststelt bij welke vrouwen de HPV-infectie heeft geleid tot ernstige afwijkingen aan de baarmoedermond.