Meer kans op multiresistente bacteriën in darmen bij maagzuurremmers

Mensen die maagzuurremmers gebruiken, hebben een hoger risico op multiresistente bacteriën in hun darmen. Dat concludeert Roel Willems, arts-onderzoeker Medische Microbiologie en Infectiepreventie van Amsterdam UMC. De resultaten van zijn onderzoek zijn gepubliceerd in het toonaangevende medisch-wetenschappelijke tijdschrift JAMA Internal Medicine.

“Personen met multiresistente darmbacteriën (ofwel darmkolonisatie) noemen we dragers”, aldus Willems. “Dragers kunnen andere personen besmetten -bijvoorbeeld bij slechte hygiëne- en zo bijdragen aan de verspreiding van multiresistente darmbacteriën.”

Iedereen kan een infectie met een multiresistente bacterie oplopen. Al is de kans groter voor mensen met een verminderde weerstand omdat zij sowieso gevoeliger zijn voor infecties. Een multiresistente infectie is lastiger te behandelen dan een infectie door ‘normale’ bacteriën, omdat multiresistente bacteriën ongevoelig zijn voor de meeste antibiotica.

Bacteriën en maagzuurremmers

Willems is via een literatuuronderzoek op zoek gegaan naar de relatie tussen het gebruik van maagzuurremmers en het risico op darmkolonisatie met multiresistente bacteriën. In totaal heeft hij 26 bestaande studies bestudeerd (met in totaal 29.382 patiënten, van wie 11.439 [39%] maagzuurremmers gebruikten). Met de resultaten van al deze onderzoeken samen ontdekte hij dat personen die maagzuurremmers slikken een verhoogd risico lopen op darmkolonisatie met multiresistente bacteriën.

Meest voorgeschreven

Maagzuurremmers zijn wereldwijd één van de meest voorgeschreven medicijnen. Ze worden vanwege verschillende redenen voorgeschreven. Bijvoorbeeld bij maagklachten (zoals brandend maagzuur) en maag- of darmzweren. Ook worden deze middelen gegeven als maagbescherming voor patiënten die bijvoorbeeld chronisch pijnstillers gebruiken en daardoor meer kans hebben op maagschade. Willems: “Maar maagzuurremmers worden ook vaak voorgeschreven zonder duidelijke indicatie. Bovendien zijn deze middelen zonder recept verkrijgbaar, waardoor er minder toezicht is. We weten dus niet precies of de indicatie voor het gebruik juist is.”

Preventie

Willems denkt dat een vermindering van het gebruik van maagzuurremmers kan bijdragen aan preventie van multiresistente bacteriën in de darmen. Maagzuur vormt namelijk een belangrijke barrière tegen bacteriën: de meeste bacteriën overleven een zuur milieu niet en bereiken de darm normaal gesproken niet. Doordat maagzuurremmers de aanmaak van het zuur afremmen, krijgen bacteriën meer kans om tot de darmen door te dringen, met alle gevolgen van dien.

Onderzoek heeft daarnaast aangetoond dat maagzuurremmers de samenstelling van de bacteriën in de darm kunnen verstoren. Willems: “Dit is zorgwekkend, omdat microbiota (ook wel darmflora: alle bacteriën samen) weerstand kunnen bieden tegen ongezonde bacteriën die van buitenaf de darm bereiken en de darm proberen te koloniseren.”

Willems pleit op basis van zijn onderzoek voor betere voorlichting aan patiënten en een extra kritische blik bij artsen als het gaat om voorschrijven van maagzuurremmers.

Lees hier de JAMA-publicatie