Astrocyten mogelijk nieuw target voor medicijn tegen MS

Gepubliceerd op: Mon Oct 07 13:09:00 CEST 2019

Zeventig procent van de hersencellen zijn astrocyten. Deze cellen worden gezien als de steuncellen van de hersenen, maar hebben daarnaast ook verschillende andere belangrijke functies in de hersenen. Uit een studie van Kamermans en collega’s blijken astrocyten mogelijk gebruikt te kunnen worden als target voor medicijnen die ontstekingen in de hersenen afremmen. Dit zou een nieuwe behandelstrategie kunnen worden om ontstekingen in de hersenen van mensen met MS te verminderen. Resultaten zijn onlangs gepubliceerd in het blad Frontiers in Immunology.

Uit eerder onderzoek blijkt dat astrocyten bij mensen met MS een dubbele rol hebben; enerzijds produceren ze beschermende factoren (ontsteking remmend) en anderzijds kunnen ze actief bijdragen aan een ontstekingsreactie (ontsteking stimulerend). Het moduleren van astrocyten richting een beschermende functie kan interessant zijn om ontsteking bij MS te verminderen en om progressie tegen te gaan.

Kamermans laat in zijn studie zien dat astrocyten in ontstekingshaarden in de hersenen van mensen met MS het eiwit melanocortine receptor 4 (MC4R) tot expressie brengen. Als het neuropeptide α-melanocyt-stimulerend hormoon (αMSH) bindt aan deze receptor kan dit zorgen voor vermindering van de ontsteking. Dit biologische proces heeft Kamermans nagebootst in kweekbakjes met de stof setmelanotide. Deze stof bindt net als de neuropeptide αMSH aan de receptor MC4R en zorgde er in kweekbakjes voor dat astrocyten met een ontsteking stimulerend profiel veranderden in ontsteking remmende astrocyten.

Vervolgen testte Kamermans of het remmende effect van setmelanotide op astrocyten ook een beschermend effect heeft op andere hersencellen. Hiervoor ving hij de vloeistof waar de met setmelanotide behandelde astrocyten in zaten op en voegde het toe aan een kweekbakje met andere ontstekingscellen, macrofagen. Deze macrofagen kregen vervolgens ook een ontsteking remmend profiel. Toekomstige proeven moeten aantonen of de activatie van MC4R op astrocyten met setmelanotide ook werkt in andere ziektemodellen voor MS.

Dit onderzoek maakt deel uit van de programmasubsidie 2014-2018 dat het MS Centrum Amsterdam heeft ontvangen van Stichting MS Research.

Originele publicatie:

Setmelanotide, a Novel, Selective Melanocortin Receptor-4 Agonist Exerts Anti-inflammatory Actions in Astrocytes and Promotes an Anti-inflammatory Macrophage Phenotype.

Alwin Kamermans, Tom Verhoeven, Bert van het Hof, Jasper J. Koning, Lauri H. Borghuis, Maarten E. Witte, Jack Van Horssen, Helga E. De Vries en Merel Rijnsburger

Frontiers in Immunology, special research topic: Neuro-Immune Connections to Enable Repair in CNS Disorders.

[https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fimmu.2019.02312/full]

Gepubliceerd op: Mon Oct 07 13:09:00 CEST 2019